Quit being a girl!


Vroeger bij gymnastiek had je verschillende onderdelen. Turnen, spelletjes met een bal of een tussenvariant als apenkooi. Als er gekozen mocht worden, koos iedereen voor apenkooi. Behalve ik (Ineke Wadman). Het was een ingewikkeld, onoverzichtelijk, en mijns inziens gevaarlijk spel waar ik liever verre van wilde blijven.

Spelletjes met een bal wekten een vergelijkbaar afgrijzen bij mijn vrouwelijke klasgenoten.
De meerderheid veranderde bij het samenstellen van een team in onhandige, passieve"meisjes" ;vragend om zich heen kijkend, niet wetende wat te doen. Op zo'n moment snapte ik waarom de jongens wel verkering met hen wilden, maar hen als laatste kozen voor een positie in het slagbalteam.

Uit cijfers van het CBS eind 2004 blijkt dat in het hoger onderwijs vrouwen het diploma sneller behalen dan mannen. Sinds 1997 zijn vrouwen oververtegenwoordigd in het HBO en maken bijna de helft uit van de studenten in het WO. Dat getuigt van ambitie en intelligentie.

Eenmaal aan het werk blijken mannen, in tegenstelling tot wat je uit de studieresultaten kunt opmaken, een stuk ambitieuzer dan vrouwen. Zo wil 36 procent van de mannen binnen vijf jaar een leidinggevende functie hebben, tegen een kwart van de vrouwen. En voor één op de vijf mannen moet het salaris tegen die tijd wel met minstens vijftig procent gestegen zijn, terwijl maar een op de tien vrouwen die eis stelt.  (bron: Intermediair Imago Onderzoek 2005)

Wellicht gelden er in een werkomgeving andere spelregels dan in de studietijd?
In mijn rol als trainer, coach, vriendin en collega kom ik mensen tegen die goed voor zichzelf zorgen. En ik kom mensen tegen die dat wat minder lijken te doen. Zij zorgen meer voor anderen of maken zich zorgen. Zij stellen zichzelf of anderen vragen in plaats van een mening te geven. Als ik dan vraag "wat wil je zelf?", volgt nog regelmatig een verbaasde blik. Deze categorie mensen bestaat in mijn omgeving voornamelijk uit vrouwen.  

Lois Frankel is coach en bedrijfstrainer en heeft 25 jaar geluisterd naar ervaringen van vrouwen en hen geobserveerd in werksituaties. Na onderzoek onder duizenden mannen en vrouwen, heeft ze ervaringen en verklaringen beschreven in haar boek "Opzij! Opzij! Opzij! 101 adviezen om carri?re te maken voor vrouwen".

De vrouwen die in hun wensen genegeerd werden, deden allemaal hetzelfde. Ze kon zien en horen hoe ze onbewust hun geloofwaardigheid aan het ondermijnen waren en hun carri?re saboteerden. Niemand hoefde dat voor ze te doen. Dat deden ze zelf al. Ze gedroegen zich als meisjes in plaats van als een volwassen vrouw.
 
Het verschil tussen meisjesgedrag en dat van een volwassen vrouw is het volgende. Een meisje laat onbewust gedrag zien dat in haar jeugd aangeleerd is; aardig zijn, gehoorzaam zijn, aan de relatie denken en je lief gedragen. Dat gedrag roept namelijk prettige reacties op. Een volwassene maakt eigen keuzes, ongeacht de verwachtingen en reacties in de omgeving. Volwassen gedrag helpt je volgens Lois Frankel om je eigen wensen in vervulling te laten gaan in plaats van te wachten tot anderen daarvoor zorgen. En je wordt gezien en gehoord. Dat is wel zo prettig als je ambities hebt.

Enkele van haar voorbeelden van meisjesgedrag (m), volwassen gedrag (V) en een coachingstip (t) om het laatste aan te leren:

meisjesgedrag
volwassen gedrag
coachingstip
Toestemming vragen aan je baas om geld uit te geven, terwijl je die verantwoordelijkheid al hebt gekregen. Ik ben budgethouder en geef daarom zelfstandig geld uit. Laat anderen weten wat je gaat doen. Zo respecteer je het feit dat ze op de hoogte moeten zijn, maar vraag je geen goedkeuring.
Een idee uitvoerig met anderen voorbespreken tot een ander het uit en met de eer strijkt. Een idee heeft marktwaarde en ik bedenk voor ik het uit, hoe ik dat het beste kan verkopen.  Opper het idee zelfverzekerd met luide stem in de vergadering zelf  en stel direct een aanpak voor om een besluit te nemen.
Formuleringen gebruiken als "misschien zouden we…" Een mening geven in plaats van een vraag te stellen. Gebruik termen als  "Ik vind, Ik wil, …" Dat komt een stuk steviger over.
Het boek biedt een prettige leeswijzer. Na een selfassesment volgen alleen de voor jou nuttige tips. De rest kun je achterwege laten, dat gaat goed genoeg. Hiermee focus je direct je aandacht op die situaties waarin je handiger kunt reageren. Daarnaast is het boek praktisch en geeft het zinvolle achtergrondinformatie.

Voor leidinggevenden met een coachende taak is het boek een praktisch hulpmiddel om effectief gedrag te stimuleren en passende tips aan te reiken. Voor mannen kan het een middel zijn om vrouwen beter te volgen. Het biedt een ervaring als de bioscoopfilm "What women want". Je leest wat vrouwen beweegt om een actie te ondernemen. Zo kom je als man meer te weten over de volgende kwesties:
– Waarom wil een vrouw eerst haar lippen stiften voor ze op pad gaat?
– Hoe komt het dat een vrouw denkt dat ze aan het helpen is, terwijl toch duidelijk is dat ze gebruikt wordt?
– Ze is niet verliefd op me, maar wat bedoelt ze wel als ze haar hoofd zo schuin houdt?

En voor vrouwen die sturing willen geven aan hun wensen, biedt het boek uitvoerbare tips die direct effect kunnen opleveren. 
Zo spreekt een collega nu kort en bondig een bericht in op een voice-mail in plaats van uitvoerig uitleg te geven waarom ze belt. Ze wordt sindsdien sneller terug gebeld; men wil weten wat ze te melden heeft. Een andere collega in leidinggevende positie hakte een knoop door in plaats van een knoop te ontwarren. Dat scheelde haar tijd en hoofdbrekens. En als mijn mening gevraagd wordt, geef ik minder vaak een diplomatiek antwoord om de ander tot vriend te houden. Nee, ik geef steeds vaker mijn mening. Dat is namelijk wat gevraagd wordt. En dan blijkt dat er naar een mening geluisterd wordt.

Het verschil tussen langs de kant blijven staan wachten tot je gekozen wordt of volwaardig meespelen zit in de keuzes die je maakt. Vang je een bal door een stap naar voren te doen of laat je 'm gaan omdat je denkt dat er iemand achter je staat?  Het boek "Opzij! Opzij! Opzij! 101 adviezen om carrière te maken voor vrouwen" biedt inzicht in een aantal spelregels die helpen om in een werkomgeving mee te spelen en succes te hebben.

Voor meer informatie, Ineke Wadman [iwadman@zonnet.nl]