Cradle to cradle: opnieuw producten leren maken.

In 1991 vond er een ontmoeting plaats tussen de ontwerper William McDonough en de chemicus Michael Braungart. Ze kwamen in gesprek over de giftigheid van afvalstoffen en het ontwerpen van producten. Dit gesprek leidde tot een baanbrekend idee: cradle-to-cradle. Een economisch/ecologische revolutie bij het ontwerpen en produceren van producten?


Braungart vertelde McDonought over zijn idee om een biologisch afbreekbare frisdrankfles te maken met daarin ingebouwd een zaadje. Dit zou de mogelijkheid bieden de fles gewoon weg te gooien in de natuur. Immers de fles wordt biologisch afgebroken en dient dan tevens tot voedsel voor het zaadje.

Cradle-to-cradle
Het ?cradle to cradle' (oftewel wieg tot wieg) basisconcept, dat uit het flessenvoorbeeld af te leiden is, gaat uit van een eenvoudige vooronderstelling: afval is voedsel. De natuur kent dit principe allang. Daar is geen afval dat als afval verder gaat. Integendeel, afval betekent dan  voeding. Bijv. bij het afsterven biedt de boom voedingsstoffen door te vergaan en mineralen te vormen waarmee nieuw leven zich voedt.  In die zin is er sprake van een wieg tot wieg (cradle to cradle) cyclus. Na een nuttig leven dienen als voedingsbron voor iets nieuws.

Productrie-ontwerp en productieprocessen
McDonough en Braungart bedachten dat het principe ''afval = voedsel' ook toegepast kan worden op alle producten die de mens fabriceert. Alles wat geproduceerd wordt gaat terug naar de aarde. In die zin bestaat afval in de huidige zin van het woord niet langer. Productieprocessen die onderdeel worden van / overeenkomstig georganiseerd zijn als natuurlijke cycli.

Verreweg de meeste productieprocessen zijn nog cradle to grave'. Industriële cycli gaan van de wieg tot het graf. Verbruikte materialen en schadelijke uitstoot volgen producten van de wieg in de fabriek naar het graf op de lokale vuilnishoop, waar de producten zelf zijn ?verbruikt', en worden weggegooid of verbrand voor het opwekken van energie. Het huidige afvalprobleem toont aan dat de economie, nu louter gebaseerd is op produceren maar geen rekening houdend met het geproduceerde afval, uiteindelijk geen stand kan houden. Het is daarbij van belang in je achterhoofd te houden dat de aarde een gesloten systeem is. Het afval dat we produceren blijft aanwezig. Hetzij in water, lucht of aarde.

C2C – Uitgangspunten voor organisaties.
Indien producten en materialen worden ontworpen als voedingsstoffen, zullen de productie en consumptie van goederen een verrijking (voedsel) betekenen van de natuurlijke wereld.

Dit leidt tot de volgende uitgangspunten:

  •  Ontwerp producten en processen zo dat de waardevolle materialen beschikbaar blijven voor de mens en zijn natuurlijke omgeving.
  • Ontwerp alle producten zodanig dat ze volledig kunnen worden hergebruikt uitgaande van het principe: Afval is voedsel. (kan ik bijv. een auto als 'voedsel' onwerpen?). M.a.w. producten en processen zo ontwerpen dat de waardevolle materialen en de investeringen die gebruikt worden om ze te produceren beschikbaar blijven voor de mens en zijn natuurlijke omgeving.
  • Een product moet volledig afbreekbaar zijn in de biosfeer en daar als voedsel dienen voor natuurlijke organismen.
  • Alle niet afbreekbare stoffen moeten beschouwd worden als een hoogwaardige grondstof voor nieuwe producten in de technosfeer (permanent volledig recyclebaar).
  • Zorg ervoor dat er tijdens de fabricage van een product op geen enkele wijze schadelijke afvalstoffen ontstaan. 

China.
Recentelijk heeft ook de Chinese overheid het duo gevraagd hun ontwerpstrategie los te laten op de bouw van nieuwe huizen. China moet de komende 15 jaar voor 400 miljoen mensen nieuwe huizen bouwen. Als je dat met bakstenen zou doen zou China snel door zijn klei en zijn kolenvoorraden heen zijn. Hun opdracht is het creëren van volledig nieuwe ecologische  woongemeenschappen. De bestuurders hadden ontdekt dat de grote economische veranderingen die daar momenteel plaatsvinden hun kostbare landbouwgebieden zou ondermijnen worden als men vasthield aan traditionele bouw met bakstenen.

Toepassing van C2C leidde tot een keuze voor houtskeletbouw en strobalen met een mogelijke toekomstige koppeling aan tot een doordachte recyclage en  herbebossing. Voor elke boom die sneuvelt worden er tien nieuwe geplant
Hun strategie is tot uitgangspunt gekozen voor het officiële Chinese regeringsbeleid teneinde een ?Circular Economy' te ontwikkelen.

Winstgevendheid.
De beide heren pleiten niet voor versobering en anticonsumentisme. Ze stellen dat groei, overvloed en een schoon milieu zeer goed samen gaan.
McDonough en Braungarten toonden daarbij aan dat hun gedachtegangen winstgevend kunnen zijn. Afval = Voedsel is inmiddels al als basisparadigma al overgenomen o.a. door bedrijven als Nike en Ford-motor company.

De laatste heeft op basis van C2C een volledige fabriek omgevormd.Een oud fabrieksterrein van Ford was zwaar vervuild en is door de genoemde wetenschappers volledig schoon en vriendelijk voor zijn omgeving ingericht.
De designafdeling is gestimuleerd een maximaal recycleerbare auto te ontwerpen door 'de auto als voedsel voor zijn omgeving' als uitgangspunt te hanteren bij nieuwe ontwerpen bij Ford. Het bedrijf analyseerde dat een auto die anderhalve ton weegt meer dan twintig ton grondstoffen nodig heeft. Doelstelling is deze terug te brengen naar het minimum.

Nike heeft het idee omarmd en een volledig recycleerbare schoen gemaakt. De Nike Considerd is tot de laatste vezel onschadelijk voor het milieu en volledig te hergebruiken.
Ook textielfabrikant Trigema paste het C2C-systeem toe en maakte een volledig composteerbaar T-shirt. McDonough  en Braungarten hebben zelf hun boek op plastic laten drukken met afwasbare inkt,een product dat nergens de technosfeer hoeft te verlaten.

Rudy Billen

Meer weten?

Ondernemen natuurlijk ! + CD / druk 1
Herold, M.E.J.

Boek Cradle-to-Cradle
Via Bol.com
Cradle to Cradle: afval = voedsel / druk 1
Cradle to Cradle: afval = voedsel / druk 1
Michael Braungart & William McDonough
Via Managementboek.nl
Het huidige milieudenken spoort aan tot 'beperken, hergebruiken en recyclen', ofwel: doe meer met minder om de schade te beperken. Maar dat leidt, zoals chemicus Michael Braungart en architect William McDonough in dit visionaire boek aangeven, alleen maar tot het instandhouden van het productiemodel van 'cradle to grave', dat enorme hoeveelheden afval en vervuiling produceert. De visie van Braungart en McDonough klinkt provocerend: 'We moeten niet minder consumeren, maar juist meer.' Dat kan. Als we ophouden met het maken van 'minder slechte' producten en uitsluitend nog intelligente producten ontwerpen, gemaakt van materialen die we steeds weer kunnen teruggeven aan technische of biologische kringlopen. Met dit grondbeginsel als richtlijn leggen de auteurs uit hoe dingen van meet af aan kunnen worden ontworpen. Puttend uit hun ervaringen met het (her)ontwerpen van producten voor grote opdrachtgevers als Ford, Unilever, Nike, Herman Miller, BP en Rohner Textil bouwen Braungart en McDonough een revolutionaire argumentatie op om eco-effectiviteit in de praktijk te brengen.
Inhoudsopgave
Inleiding
Een nieuwe industriële revolutie
Hoofdstuk 1: Een kwestie van ontwerp
Hoofdstuk 2: Waarom 'minder slecht' niet goed is
Hoofdstuk 3: Eco-effectiviteit
Hoofdstuk 4: Afval = voedsel
Hoofdstuk 5: Respect voor diversiteit
Hoofdstuk 6: Eco-effectiviteit in praktijk brengen
Zie verder:
http://www.managementboek.nl/boek/9789055945771/cradle_to_
cradle_william_mcdonough?affiliate=1910

Boek Cradle to cradle in bedrijf
Via Bol.com
Cradle to cradle in bedrijf
Cradle to cradle in bedrijf
Marieke van der Werf

Via managementboek.nl
Cradle to Cradle verovert de wereld, maar vooral Nederland. Het inspirerende verhaal van de bedenkers, Michael Braungart en William McDonough, vormt daarbij een belangrijke motor. Op tal van plaatsen en in diverse bedrijven gaat men enthousiast met het concept aan de slag. C2C maakt creativiteit los en leidt tot innovaties. Het leidt echter ook tot nieuwe vragen. Waar begin ik? Hoe krijg ik anderen enthousiast? Hoe realiseer ik C2C binnen een traditionele infrastructuur? Waar vind ik partners? Hoe kom ik aan de juiste kennis en materialen? Bij de mensen die iets willen met het concept bestaat vooral behoefte aan praktische informatie. Maar het C2C-concept laat zich niet vangen in regels of stappen. Elke specifieke situatie vraagt om een eigen aanpak. Omdat een blauwdruk ontbreekt, zijn het vooral de voorbeelden van anderen die inspireren en waar lessen uit kunnen worden getrokken. Kern van het boek vormen een vijftiental voorbeelden van Nederlandse bedrijven en organisaties die het C2C-concept toepassen. Of ze nu al een product of dienst hebben ontwikkeld, het voornemen hebben of midden in het proces zitten.
Inhoudsopgave
Voorwoord
Inleiding
Een introductie tot het concept Cradle to Cradle in bedrjif
Cradle to Cradle boeit en bindt
Verder denken dat jouw stukje van de keten
Meedrijven op een golf met betekenis!
Als je cynisch wordt, houdt het op
Weg met gevaarlijke materialen
Wij voegen de toekomst toe
Cradle to Cradle werkt als een vliegwiel voor duurzaamheid
Je moet een bijzondere werkplek bieden
Het concept eco-effectiviteit betekent een doorbraak
Zonder passie wordt het niks!
Je zit in een nieuwe tak van de sport
Een slimme manier om met het leven bezig te zijn
Wij kiezen ervoor om een stap verder te gaan
Het geheel zijn we uit het oog verloren
Een permanente opgave
De rol van de overheid
Raad en daad
Zie verder:
http://www.managementboek.nl/boek/9789055946235/cradle_to_cradle_in_
bedrijf_marieke_van_der_werf?affiliate=1910