De netwerkeconomie IV: De ideale (schoon)-zoon ondernemer in de 21-ste eeuw

Van Yup naar YiB (Young in Business)

Onderstaande info komt uit het tijdschrift voor jonge bedrijven: Young in Business, nr. 8, december 1999, Het artikel heette oorspronkelijk ?de ondernemer van de 21-ste eeuw'.

Een tweetal opmerkingen vooraf. Als ze me hadden gezegd dat de jongeman wiens verhaal hieronder staat een zoon was van Prof. dr. Annemieke Roobeek (je weet wel, de vrouw van de 16-de maart tussen 12.30 en 13.30) dan had ik dat zonder meer geloofd. Annemieke vertelde in het TV-programma ?Buitenhof ?dat zij, haar partner en haar drie kinderen niet alleen een eigen E-mail hebben maar ook allemaal eigen internetaansluitingen en computers.
Maar toch, de jongeman wiens verhaal hieronder staat, is toch echt niet haar zoon maar die van pa en ma Woldring….eh, dat klopt toch Annemieke? (grapje)

Een tweede opmerking vooraf is eigenlijk meer een persoonlijke kleine bespiegeling voor de zeer jeugdige lezers (jonger dan 25 jaar).

Toen je vroeger in de jaren '60 en '70 vakantiewerk deed, deed je dat altijd in loondienst. Dat kon ook niet anders. Net uit je luiers gekomen was je nog niet in staat een eigen bedrijf op te zetten. En dat deed je ook niet. Zeker niet als je familie ?links' was geori?nteerd. In de tijd dat ik vroeger Personeelswerk studeerde op de Sociale Academie, leidde dat vaak tot humorvolle discussies. Een eigen bedrijf was iets namelijk iets van de kapitalisten. Nee, je ging juist in loondienst (je plaatste je in een afhankelijkheidsrelatie) om je dan af te zetten tegen werkgevers en multinationals. Waardoor er vervolgens, een wat psychologen wellicht een maatschappelijke ?double bind' zouden noemen, werd ontwikkeld: You're dammed if you do and you're dammed if you don't. Als je in loondienst ging dan werd je uitgebuit en als je een eigen bedrijf begon dan was je een kapitalist. Ondernemen was vies. En zo groeide menigeen op in die 20-ste eeuw.
(Even terzijde toen ik deze inleiding door een wat jeugdigere overheids liet lezen, keek die heel verbaasd. Ondernemen vies? Zij kon zich dat gewoon niet voorstellen dat er zo'n tijd geweest was.) 

Het vakantiewerk van de 21-ste eeuw? 
Zijn zomervakantie in 1998 besteedde de toen 13-jarige VWO-scholier Ben Woldring uit het Groningse Usquert uiterst nuttig. In de week voor de vakantie kregen hij en zijn klasgenootjes voor het vak informatica een keuze-opdracht: het in elkaar zetten van een computer, het produceren van een krantje of het maken van een website voor internet. De keuze was eenvoudig, de gevolgen verrassend. 

Omdat Ben altijd al ge?nteresseerd was in telecommunicatie en internetten tot zijn hobby behoorde, stapte hij de plaatselijke bibliotheek binnen op zoek naar een boekje dat hem kon helpen bij het opzetten van een eigen website. Waarover de website moest handelen wist Ben op dat nog niet. Het was hem echter duidelijk dat als hij op internet aan de slag ging hij nogal wat belminuten nodig had. De telefoonrekening zou hierdoor hoog uitvallen. Toevallig stuitte hij op een advertentie van het telecombedrijf Tele2, dat 15 gratis belminuten aanbood aan iedereen die het bedrijf een nieuwe klant bezorgde. Ben benaderde familieleden, vrienden en kennissen en slaagde er in velen van hen over te halen via Tele2 te bellen. Wat hem echter opviel was dat niemand van Tele2 gehoord had. De meesten dachten bovendien dat er een addertje onder het gras zat. Ben raakte meer en meer ge?nteresseerd in telefoonbedrijven en hun tarieven. Hij ontdekte dat er nogal wat aanbieders waren en dat de tarieven flink uiteen liepen. Het thema voor zijn internetsite was geboren. Waar het bibliotheekboekje slechts handelde over het opzetten van een website voor je favoriete huisdier, besloot Ben een site te maken over goedkoop bellen. De ontwikkelingen gingen van af dat moment snel. 

Kassa
"Ik zag op de internetsite van de VARA dat hun programma Kassa op zoek was naar mensen die wilden meewerken aan een ?special' over goedkoop telefoneren", vertelt Ben. "Ik heb een heel bescheiden mailtje gestuurd waarin ik de redactie van Kassa adviseerde een kijkje te nemen op mijn internetsite. Nog geen dag later hingen ze aan de telefoon met de vraag of ze opnamen mochten maken bij mij thuis en of ik naar de studio wilde komen. Hoewel dit op zich al een hele belevenis was, werd het na afloop van de opnamen pas echt interessant. In de bar van de VARA zaten de directeuren van de verschillende telecombedrijven die aan het programma hadden meegewerkt, en ik raakte met ze aan de praat. Ze waren zeer ge?nteresseerd in mijn site en de directeur van de voormalige Telegroup Global Acces en het huidige Scarlett Telecom bood me een gratis domeinnaam (internetadres, red.) aan. Ik moest maar doorbellen hoe die moest luiden. Normaal moet een ondernemer hiervoor al gauw twee- tot driehonderd gulden per maand neertellen. De naam van mijn site werd omgedoopt in www.bellen.com. De directeur van telecombedrijf  WorldxChange vroeg me op zijn beurt hun agent te worden, waarbij ik van het belvolume van ieder door mij aangebrachte klant een bepaald percentage kreeg. Mijn agentschap voor WorldxChange was de eerste. Er zouden er vele volgen. " 

Zijn optreden in Kassa zorgde ook op een ander gebied voor een doorbraak. Ook andere redacties raakten ge?nteresseerd in Ben en wilden hem dolgraag in hun programma, krant of magazine. Behalve in het radioprogramma Cappuccino en de televisieprogramma's ?het jeugdjournaal' en ?5 in ?t land' maakte Ben zijn opwachting in de SBS6nieuwsrubriek ?Hart van Nederland'.|
Ook was hij een van de inleiders tijdens het onlangs gehouden Tweede Kamer debat in het Parlement der Generaties en verscheen hij voor de camera's van TV-Noord en Paul de Leeuw. "Het programma van Paul de Leeuw werd ?s-middags live uitgezonden en ?s-avonds herhaald", vertelt Ben. "Het aantal bezoekers van mijn site ging de navolgende dagen met sprongen vooruit. De effecten van deze uitzendingen, die in october plaatsvonden, merk ik nog steeds. Dagelijks bezoeken zo'n 1500 tot 2000 mensen mijn pagina's en daarmee behoren ze tot de meest bezochte van Nederland." 

Te jong. 
Na zijn eerste televisie-optredens stroomden de E-mailtjes van bedrijven binnen. Allemaal wilden ze graag adverteren op www.bellen.com, waarop de verschillende telecomaanbieders en de door hun gehanteerde tarieven overzichtelijk op een rijtje staan en op Ben's tweede site waarop een bezoeker de bedragen van zijn of haar huidige telefoonnota kan invoeren waarna onmiddellijk wordt berekend hoe hij of zij goedkoper kan bellen. Het probleem was echter dat Ben vooralsnog geen ondernemer was en dat zaken doen met andere ondernemingen daardoor niet mogelijk was. Hij moest zich eerst inschrijven bij de Kamer van Koophandel en hiervoor was hij nog veel te jong. "Er bestaat weliswaar zoiets als een ?handleiding voor jonge ondernemers van pakweg 16 of 17 jaar, maar met min toenmalige 13 en huidige 14 levensjaren kwam en kom ik ook voor deze uitzonderingspositie voorlopig niet in aanmerking", zegt Ben. "Nadat we de bedrijfsnaam Bencom Nederland hadden bedacht, besloten we daarom het bedrijf op de naam van mijn moeder in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. Hoe dat straks uitpakt bij de Belastingdienst weet ik nu nog niet. Dankzij mijn vader heb ik inmiddels een goede accountant. Hij is hier een middag op bezoek geweest en heeft me uitgelegd hoe je als ondernemer moet factureren en een administratie op poten moet zetten. En op dit moment zoekt hij uit of ik door de belastingdienst wel als ondernemer gezien kan worden. Mocht dit niet het geval zijn dan is dat bijzonder jammer. De inkomsten van Bencom worden dan namelijk opgeteld bij het inkomen van mijn ouders en dat is eigenlijk niet de bedoeling."

Ben is allesbehalve bewust ondernemer geworden en evt. toekomstige ontwikkelingen laat hij dan ook in alle rust op zich af komen. Hoewel hij geen echte plannen heeft om Bencom uit te breiden of te professionaliseren, werkt Ben op dit moment aan zijn derde internetsite www.internetten.nl. Hierop zal onder meer een vergelijkend ?warenonderzoek' van alle internetproviders in Nederland te zien zijn. "De site richt zich op bedrijven en particulieren die een eigen site op internet willen hebben", zegt Ben. "De bezoeker kan op internetten.nl berekenen welke gewone internetprovider voor hem het meest geschikt is, welke kabelabonnementen eventueel aantrekkelijk zijn en voor welke hosting in zij n of haar specifieke situatie het beste gekozen kan worden." 
Ondanks alle drukte bevalt de combinatie van school en ondernemerschap Ben uitstekend. "Zoveel tijd koste Bencom me in principe nu ook weer niet", zegt hij. "op de momenten dat iemand anders computerspelletjes speelt, houdt ik me bezig met mijn bedrijf. Zo vind ik het prachtig om na school de binnengekomen mailtjes te bekijken, maar daar ben ik niet veel tijd aan kwijt. Het onderhouden en invoeren van nieuwe tarieven doe ik samen met twee schoolkameraadjes en ook dit vergt weinig tijd. Per aanbieder ben je ongeveer een uur mee bezig. In totaal heb ik op dit moment weliswaar zo'n 20 aanbieders in mijn pakket, maar het komt bijna nooit voor dat ze allemaal tegelijkertijd hun tarieven wijzigen. Dit gebeurt eigenlijk alleen als KPN plotseling de tarieven omlaag gooit." 

Nuchter. 
Behalve voor school houdt Ben ook van zijn hobby's tennissen, pianospelen en zeilen nog ruim voldoende tijd over. Alleen alle media-aandacht van de laatste tijd noemt hij alles behalve leuk ook nog best lastig. "Zo werd ik onlangs uitgenodigd voor een televisieprogramma waarvoor ik 13 keer vanuit Usquert op en neer naar Hilversum moest reizen.. Ik heb vriendelijk voor de eer bedankt want dan kom ik echt in de problemen met school. Ik was een doorsnee internetgebruiker en ben er nu stom toevallig professioneel mee bezig. Ik begrijp de drukte die er over wordt gemaakt eigenlijk niet zo goed. Misschien ben ik opvallend jong maar er zijn tegenwoordig wel meer jonge ondernemers. Internet is een nieuw medium waar mijn generatie mee op groeit. Misschien dat we er daarom wat handiger in zijn dan de al wat oudere mensen en sneller zien hoe je er op een inventieve manier gebruik van kunt maken. Maar verder?Ik heb toevallig een onderwerp ontdekt waar veel interesse voor bestaat en verder is er wat mij betreft niks aan de hand, al moet ik wel erkennen dat mijn websites een gat in de markt blijken te zijn. Mijn klasgenoten reageerden overigens ook heel normaal toen ik een bedrijf begon en mijn leraar evenzeer. Zij zijn alleen wel allemaal klant geworden van Bencom en dat is natuurlijk wel weer heel grappig." 

Ben over zijn toekomst. 
"Ik zie wel hoe het in de toekomst verder gaat met Bencom en laat alles rustig op me af komen. Wat mij betreft mag het met alle media-aandacht overigens wel wat rustiger want dat loopt nu toch wel een beetje uit de hand soms, hoewel het natuurlijk ook best wel leuk is. Of ik in de toekomst ondernemer blijf, Bencom ga uitbreiden of na een eventuele studie in loondienst ga of een ander bedrijf start, daar houd ik me eerlijk gezegd niet mee bezig. Ik wil gewoon eerst mijn school afmaken en zolang dit nog doorgaat is ?t mooi meegenomen", luidden kort samengevat de woorden van Ben. 
Ben's ouders reageren al even nuchter op het succes van Bencom. Uiteraard zijn ze best trots op de prestaties van hun zoon maar ze houden de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten. "Eigenlijk komt dit allemaal veel te vroeg", zegt vader Jan Woldring. "Het is natuurlijk hartstikke leuk om samen met Ben bij al die telecomdirecteuren te worden ontvangen en in een limousine rond te rijden, maar alle aandacht vreet gewoon tijd. Gelukkig is Ben het met ons eens dat school het allerbelangrijkste blijft. En hoewel ik soms zeg dat het mooi weer is en dat hij naar buiten moet gaan, bemoei ik me er verder niet teveel mee. Zoals alle andere kinderen misschien opgaan in bijv. hun scooter of in het voetballen, gaat Ben op in zijn eigen ?speeltje' Bencom. En wie ben ik om hem dat af te nemen?"