De westerse hegemonie in de wereld is pas van de laatste twee eeuwen. Daarvoor waren China en India de dominante economieën. De oude situatie lijkt zich weer te gaan herstellen in de komende decennia. Er is echter geen westerse leider die dit openlijk toe durft te geven. Kishore Mahbubani vindt dat het Westen de arrogante houding moet opgeven en zich moet voorbereiden op een nieuwe wereldorde waarin zij niet meer allesoverheersend zal zijn. Op dit moment lijkt het Westen daar geen coherente strategie voor te hebben. In plaats daarvan slaat het wild om zich heen door Irak aan te vallen, Syrië te bombarderen, Rusland sancties op te leggen en China op te hitsen.
Meer weten?
Is het Westen de weg kwijt? Een provocatie
Auteur: Kishore Mahbubani
Uitgeverij: Nieuw Amsterdam, 2018 Klik op: https://www.managementboek.nl/boek/9789046824191/is-het-westen-de-weg-kwijt-kishore-mahbubani?affiliate=1910
Kishore Mahbubani is voormalig diplomaat uit Singapore en werkt momenteel als hoogleraar Practice of Public Policy aan de National University of Singapore. Hij publiceert regelmatig en heeft onder andere de internationale bestseller ‘De eeuw van Azië’ geschreven.
Meer weten?
De eeuw van Azië
Auteur: Kishore Mahbubani
Uitgeverij: Nieuw Amsterdam, 2018
Klik op: https://www.managementboek.nl/boek/9789046814567/de-eeuw-van-azie-kishore-mahbubani?affiliate=1910
Het Westen heeft de afgelopen twee eeuwen de wereld weg gewezen naar ontwikkeling, naar een rationeel bestuur. Ook is het belang van democratie en onderwijs de hele wereld tot voorbeeld geworden. Geleidelijk aan komt de rest van de wereld in veel opzichten langszij en zullen landen in Azië en Afrika hun deel van de koek opeisen. Zonder dat het Westen het goed in de gaten had zijn veel landen er economisch en in bestuur enorm op vooruitgegaan. De armoede is wereldwijd fors afgenomen. Voor een belangrijk deel op basis van Westerse voorbeelden.
Door westerse leiders zijn een aantal cruciale strategische fouten gemaakt. Vooral na de Koude Oorlog is vanuit een soort triomfgevoel gehandeld. Zo is in veel islamitische landen gewelddadig ingegrepen, waardoor mede de aanslagen zijn te verklaren. Ook heeft het Westen de Russen op het wereldtoneel zozeer vernederd dat er een moeizame verhouding is ontstaan. Tenslotte irriteren veel landen zich aan de regelmatig voorkomende inmenging in binnenlandse aangelegenheden van veel landen. En dat alles vanuit een misplaatst superioriteitsgevoel.
Een belangrijk punt is dat de primaire strategische uitdaging voor Europa een andere is dan voor Amerika. Voor Amerika is China de belangrijkste economische concurrent. Daar zou de focus op moeten liggen. Amerika kan beter vrede sluiten met de islamitische wereld en zich op China richten. Hetzelfde geldt voor Europa. De bevolkingsexplosie in Noord- Afrika en de stroom van vluchtelingen die de komende decennia Europa dreigen te overspoelen zou het voornaamste moeten zijn. Europa kan zich daar beter op richten en vrede sluiten met Poetin.
Amerika en Europa zouden er goed aan doen meer waarde te hechten aan internationale verbanden als de Verenigde Naties en de Wereldbank. In een wereld waarin belangrijke problemen zoals het milieu slechts mondiaal kunnen worden opgelost is het verstandig te luisteren naar wat andere landen willen. Het Westen zal moeten leren dat het samen met anderen de toekomst van de wereld moet bepalen in plaats van de wereld haar wil op te leggen. Helaas is het politieke klimaat er niet voor een diepgaande reflectie. Amerika is onder Trump verdeelder dan ooit en Europa zucht onder de vluchtelingenproblematiek en de Brexit. Daarbovenop is er sprake van onderlinge spanningen over het klimaatakkoord van Parijs, de Europese bijdrage aan defensie en handelstarieven.
Kishore Mahbubani legt de zwakte van de internationale positie van het Westen feilloos bloot. Het Westen zal zich moeten heroriënteren op haar positie de komende decennia. Er ligt nog veel open als het gaat om hoe de wereldorde vormgegeven kan worden. Arrogantie laten varen en bepalen waar echt de prioriteiten liggen. Belangrijk is te realiseren dat Europa en Amerika verschillende primaire belangen hebben.
Bert van Ravenhorst,
Augustus 2018
