Nederland moet de blik wenden naar Oost-Azië en terugkeren naar de eigen tradities. Kenmerkend voor de Aziatische economische grootmachten als China, Japan en India is dat zij enerzijds hun eigen cultuur behouden en anderzijds westerse technieken gebruiken ter stimulering van de economie. Volgens Rien Segers zou Nederland dat ook moeten doen, hetgeen zou betekenen een terugkeer naar het Rijnlandse model en weg van het Anglo-Amerikaanse model.
Dat zou Nederland verder helpen omdat het Rijnlandse model zich positioneert tussen het Anglo-Amerikaanse model en het Aziatische model. Nederland zou zo de verbindende schakel kunnen zijn tussen de Aziatische benadering en de Amerikaanse. In een notendop is dit de visie die Rien Segers, hoogleraar bedrijfscultuur, weergeeft in zijn boek ‘Nederland na de crisis; Leiderschap in een nieuwe wereld’.
Als de huidige economische crisis één ding duidelijk heeft gemaakt is het wel dat Amerika als economische grootmacht op zijn retour is. In onze eeuw zal het zwaartepunt naar Azië verschuiven. Amerika zal zijn positie moeten delen met China, Japan, India, Rusland en Brazilië. Door de economische crisis heeft Amerika veel gezag verloren. Aziatische landen hebben daarentegen hun greep op de wereldeconomie en de Amerikaanse economie versterkt. Deze ontwikkeling eist een heroriëntatie van het Nederlandse en het Europese beleid.
Het Rijnlandse model is gebaseerd op intensieve en harmonieuze samenwerking tussen werkgevers, werknemers, vakbonden en overheid. Als basis geldt onderling overleg, vertrouwen en gezamenlijk beslissingen nemen die voor alle partijen voordelig zijn. Dit model heeft ook bekendheid gekregen als het poldermodel. Het is ontwikkeld in Nederland en een aantal andere Noordwest-Europese landen, waaronder België en Duitsland. Kenmerkend is ook de overtuiging dat het bedrijf er niet alleen is om winst te maken maar dat het ook bestaat voor de werknemers en de omgeving waarin het gevestigd is.
De Anglo-Amerikaanse bedrijfscultuur stelt de aandeelhouderswaarde centraal. De marktwerking wordt ook binnen de onderneming doorgevoerd, waardoor de band tussen medewerkers en bedrijf steeds losser wordt. Het bedrijf is voor medewerkers nog slechts een instrument om geld te verdienen. Door het centraal stellen van winst op de korte termijn spelen andere afwegingen nauwelijks meer een rol. Volgens Segers heeft het er alle schijn van dat de Anglo-Amerikanse cultuur de oude Rijnlandse cultuur binnen ons land in sterke mate verdrongen heeft. Dat is niet alleen zo in het bedrijfsleven, maar ook bij de overheid en in non-profitinstellingen.
Het Aziatische model kenmerkt zich door streven naar continuïteit, gemeenschapszin, harmonie, loyaliteit, spaarzaamheid, trots op de eigen cultuur, streven naar perfectie en vlijt.
In het Westen is er lang van uitgegaan dat op den duur alle landen zich zullen modelleren naar het Anglo-Amerikaanse waardensysteem. Dat blijkt niet zo te zijn. Succesvolle landen combineren westerse met Aziatische waarden. Deze hybride samenleving heeft de toekomst. De non-hybride Amerikaanse variant is volgens Segers aan zijn grenzen gekomen.
Als gevaar ziet Segers dat Nederland niet snel genoeg in staat zal zijn de oude Rijnlandse cultuur weer op te pakken en op grond daarvan een strategische alliantie aan te gaan met Oost-Azië.
Segers heeft naar mijn mening een krachtig verhaal. Jammer is het dat hij zijn centrale stelling niet verder heeft uitgewerkt. Hij had en veel breder actieplan kunnen opstellen op grond van de kenmerken die hij noemt van de verschillende modellen. Het gebeurt niet vaak dat ik vind dat een boek dikker had moeten zijn. Hier geldt dat echter wel. Het zou mooi zijn als Segers of anderen deze uitdaging nog een keer op zouden pakken!
Bert van Ravenhorst,
Juni 2010.
Meer weten?
Via Bol.com
Nederland na de crisis
Rien T. Segers
Via managementboek.nl
Samenvatting van 'Nederland na de crisis'
De wereld na de crisis zal er in veel opzichten volstrekt anders uitzien dan daarvoor. Dat komt door drie ontwikkelingen. Ten eerste is het leiderschap van de Verenigde Staten in de wereld niet langer vanzelfsprekend: het economisch zwaartepunt van de wereld verplaatst zich sneller dan gedacht naar Azië. Bovendien is het Anglo-Amerikaanse model, dat voor Nederland de laatste dertig jaar het economisch richtsnoer is geweest, over zijn houdbaarheidsdatum heen. En ten slotte hebben de crisis maatregelen die tot nu toe in Nederland zijn genomen, overwegend een ad-hockarakter. Nederland ontbeert een toekomststrategie.
Een effectieve toekomstvisie is nodig, willen we voorkomen dat ons land als een B-land uit de crisis komt. Daadkrachtig en adequaat handelen is nu een vereiste.
Daarvoor dienen we grondig kennis te nemen van de snelle ontwikkelingen in Azië. Ook is het noodzakelijk het Anglo-Amerikaanse denken in Nederland te vervangen door een gemoderniseerde versie van het vertrouwde Rijnlandse model, aangevuld met de sterke kanten van de competitieve Aziatische bedrijfscultuur. In dit boek wordt op toegankelijke en overtuigende wijze uitgelegd hoe Nederland daarmee zijn voordeel kan doen.
Inhoudsopgave
Woord vooraf
1. Inleiding
Naar een Aziatisch leiderschap in een nieuwe wereld
2. De Verenigde Staten
Het einde van de Amerikaanse alleenheerschappij
3. Azië
De renaissance van Oost-Azië
4. Europa
Nederland op weg naar B-status?
5. De toekomst begint nu
Implicaties van nieuw leiderschap
6. Conclusie
Het Rijnlandse model als nieuwe kracht van Nederland
Bibliografie
noten
Zie verder: http://www.managementboek.nl/boek/9789460032288/
nederland_na_de_crisis_rien_segers?affiliate=1910
