Social adventures II: maatschappelijk verantwoord ondernemen

In de marketing word al decennia lang over de klassieke 5 P's gesproken (Prijs, Produkt, Plaats, Promotie, (P)hysieke distributie) maar wist je dat in veel grote bedrijven ook een andere combinatie van P's in het bedrijfsbeleid een plaats beginnen te krijgen? En dat is de volgende triple bottom line: People (binnen en buiten het bedrijf) Profit Planet Vertalingen van de drie P's zie je kleinschalig en grootschalig geleidelijk tot ontwikkeling komen. Een kleinschalig voorbeeld. Als een supermarktketen investeert in de wijk waarin zij zich bevindt, zal dat ook voor het bedrijf winst opleveren. Geen winst die direct in de portemonnee terug te vinden is, maar bijv. een verbeterde reputatie voor het bedrijf. Je zou kunnen zeggen: de ethiek van vandaag is de winst van morgen. En winst niet alleen in financieel opzicht.

Toen een aantal jaren geleden in Los Angeles grote rellen en bijbehorende plunderingen uitbraken werden de benzinestations van Shell volledig leeggeroofd. Alleen een bedrijf als Mc Donalds had geen last van plunderingen. Toen Shell dat later ging onderzoeken, bleek dat Mc Donalds veel meer het imago had opgebouwd van een organisatie die denkt aan mensen en aan de moeilijkheden waarin die mensen zich bevinden. Ook konden mensen bij Mc Donalds, ongeacht de vooropleiding die ze hadden doorstromen naar hogere functies. Mc Donalds behandelde je niet al een kansloze. Wat men ook merkte, was dat hap snap 'goodwill' – acties niet zoveel opleverden.

Hierdoor krijgen bedrijven tegenwoordig meer behoefte aan wat wordt genoemd structurele community-investment. Waarbij ze inzichtelijk willen maken wat de effecten van die community-investeringen zijn. Het grootste hangijzer is het realiseren van van een goede samenwerking tussen bedrijven en andere partijen waar onder de (lagere en hogere) overheid. Vaak is het een stap vooruit, twee stappen terug, en dan weer drie vooruit. (Het is me ook wat. Een overheid die mee zou moeten werken aan vernieuwend beleid dat niet door hun zelf is  bedacht en dat zelfs nog niet eens uit belastinggeld wordt gefinancierd!)

Daarnaast beginnen sommige bedrijven ook de wereld als een mondiale community te zien en bijv. na te denken over de effecten die zij hebben op de mondiale samenleving. Een bevriend extern adviseur die ik recentelijk sprak, zei het zo mooi:"In de top van vele grote bedrijven is tegenwoordig plaats voor zo iets als spiritualiteit. Wat dan vertaald wordt in termen als ecologisch bewustzijn, geestelijke groei, oprechte aandacht voor de omgeving en het cre?ren van een positief organisatiekarma." Niet de nationale overheid dus maar bepaalde mondiaal geori?nteerde bedrijven als aanstuurders van ethische wereldhervormingen.

Hoe definieerde ene meneer F.M. Wibaut enkele van de basisuitgangspunten voor een dergelijke bedrijfsattitude en het bijbehorende mondiale burgerschap ook al weer? Er is maar een land: de aarde.
Er is maar een volk: de mensheid
Er is maar een geloof: de liefde
Als rechtgeaarde Zuiderling met onderdrukte missionarissenneigingen (nou ja, een beetje onderdrukt dan) zou ik toch bijna zeggen:"Zoiets past bij de oorspronkelijke kerstgedachte." Prettige kerstdagen en een voorspoedig nieuw jaar.