Uit: 'The Way of the Myth' van Joseph Cambell. Campbell was 's-werelds grootste autoriteit op het gebied van de mythologie. Het bovenstaande boek kwam tot stand vlak voor dat hij op oude leeftijd op 30 oktober 1987 stierf. Hieronder in het verlengde van een eerdere mail over integriteit een stukje over wat je zou kunnen noemen integriteit naar je zelf toe. Het is te vinden in de inleiding van genoemd boek tijdens een dialoog met een interviewer.
Campbell:
"Ik heb een vriend die me recentelijk een lijst van dingen gaf die je laten weten dat je ouder wordt. Hierop stonden o.a. de volgende zaken:
1) Je zet je tanden in een sappige steak en ze blijven daar gezellig zitten.
2) Het kleine oude vrouwtje dat je naar de overkant van de straat begeleidt,…..is je eigen vrouw.
Maar de werkelijke 'killer' is de volgende: Je hebt de top van de ladder bereikt en komt er achter dat die tegen de verkeerde muur staat. Tegenwoordig, in de levensfase waarin ik verkeer, realiseren veel van de mensen die ik ontmoet zich dat de (carriere)ladder die ze beklommen hebben tegen de verkeerde muur stond. En dat kwam vanwege het feit dat het doel van hun leven dat ze nastreefden alleen maar gekoppeld waren aan hele basale behoeften.
En ze zijn daar vaak in geslaagd maar waar ze, aan het einde van hun leven, achter komen is dat al deze zaken hun niet in hun diepere 'ik' verder hebben gebracht. Ze zijn niet gevoed in hun diepere 'geestelijke' behoeften.
Ik ontmoet veel mensen in deze toestand. Ik geef presentaties en cursussen in instituties die 'levens-ontplooiing' als basis hebben. Niet aan academische groepen maar aan mensen die geïnteresseerd zijn in de vraag hoe het leven' omgaat met het nastreven van alleen maar basale doelen. En ik ontmoet veel mensen, meestal in 'middle life' die de wereld hadden moeten bevechten om de race te winnen om vervolgens te eindigen met een gevoel van,"So what?". Het enige dat je maximaal kunt krijgen is is een gouden medaille en wat kun je doen met dat ding? Ze hebben geen innerlijk leven opgebouwd.
Het is spijtig om zo iets waar te nemen. Mensen van mijn leeftijd, gepensioneerd, wat verloren ergens zittend en proberend hun golfscore zo hoog mogelijk te houden. Stel je zelf eens voor als je de leeftijd van 70 gepasseerd bent en je voornamelijk alleen maar druk makend om je golf score! Dat is niet genoeg! Het leven voelt ook niet aan dat dat genoeg is. Het creeert op de een of andere wijze een nutteloos leeg gevoel. Alsof je niet de juiste dingen hebt gedaan in je leven. Mij is verteld dat de levensverwachting van veel arbeiders na pensionering maximaal 5 jaar is. Als het lichaam niet meer voelt dat het iets nuttigs te doen heeft dan zegt het:"Wel, ik heb niets meer te doen dus….." Dat is de verkeerde muur.
Is dat waar alleen maar voor individuen of heb je het gevoel dat onze hele samenleving de ladder tegen de verkeerde muur heeft staan?
Als je kijkt naar het populaire plaatje van leven in Amerika – wat de media presenteren – dan kun je zeggen dat dat allemaal 'verkeerde muur' materiaal is. De kunsten hebben niveau verloren en zijn geweldadig geworden. Neem bijv. de televisie, Er zijn feitelijk maar twee thema's: geweld en sex: de primaire biologische behoeften overleven en voortplanten gerepresenteerd op dierlijk niveau. Maar de meer geestelijke en verheven aspecten die bijv. aan sexualiteit zitten gaan volledig verloren. Je moet naar enkele van de werkelijk grote dichters en schrijvers van deze tijd gaan om mensen te vinden die iets van deze zaken herkennen. En hun boeken staan niet op de bestsellers lijst. Mensen vandaag de dag hebben geen 'roots'. Ze zijn zonder fundament. En op een bepaalde manier voelen ze dat hun leven zonder werkelijke diepere zingeving is. Men kan dat op vrijwel alle plaatsen in de samenleving waarnemen. En dat is een gevolg van het als maatschappij beklimmen van de verkeerde muur.
Toen Dante in de openingszinnen van de Divine Comedy zei,"In het midden van de weg van ons leven, vond ik mezelf in een donker gevaarlijk bos," sprak hij ook over een 'verkeerde muur' – gevoel. Het moment dat plaatsvindt in je fysieke leven nadat je je doelen hebt bereikt, alsof je je op een lanceerplatform bevindt om je te bewegen in een meer spiritueel/geestelijk leven of anders je verdere weg geblokkeerd vindt waarbij je met je hoofd tegen de verkeerde muur aanloopt. Het doel van het eerste deel van je leven is je die ervaringen te geven van waaruit je spiritueel/geestelijke ervaringen kunt ontwikkelen.
Je kunt dit ook in een huwelijk zien. Daar zijn twee stadia. De eerste heeft te doen met het krijgen en opvoeden van kinderen en het tweede stadium heeft te maken met wat ik zou noemen het alchemistische huwelijk. Dat is dat de twee personen op de een of andere manier een persoon zijn. Er komt een moment in een huwelijk, als je lang genoeg leeft en bij elkaar blijft, dat je je realiseert dat er een 'spiritueel' huwelijk heeft plaatsgevonden. Dat de twee personen twee aspecten van slechts een enkele identiteit zijn. Het is het androgyne plaatje: de man-vrouw entiteit. In mythologishe zin zijn de twee een. Maar hoeveel mensen ken jij niet die, nadat de kinderen het nest hebben verlaten, gaan scheiden omdat ze niet betrokken zijn bij het tweede meer spirituele huwelijk? In ons onderwijssysteem krijgen we geen lessen met betrekking tot dit soort zaken en dien tengevolge weten we ook niet hoe deze situaties, als ze zich voordoen, te hanteren. Dit is eigenlijk een schande.