‘Klassieke muziek luisteren om niet vulgair te worden’. Het waren de woorden die een Argentijns taxichauffeur sprak als antwoord op vraag waarom hij voortdurend klassieke muziek luisterde in zijn taxi. Ik hoorde die uitspraak, terwijl ik zelf auto reed, toevallig op radio 4. Een zeldzaamheid overigens omdat ik doorgaans liever naar Radio Nostalgia luister met muziek uit de jaren ’50 en ‘60.
Een week later, terwijl ik tóch weer radio 4 op had staan, en een intemezzo hoorde van de opera Cavalleria Rusticanam van Pietro Mascagni (https://www.youtube.com/watch?v=BIQ2D6AIys8 ), kwam de gedachte naar boven:”Wat zou er gebeuren als je ontspoorde jongeren of criminelen in een gevangenis verplicht een half jaar alleen maar naar klassieke muziek te luisteren de hele dag.” Dit tijdens bezigheden en in hun cel. Met daarbij de ONmogelijkheid om af te stemmen op bijv. MTV, rap etc. Uiteraard met de mogelijkheid tot strafverkorting als beloning.
Een herinnering was verder dat op Utrecht CS hangjongeren met klassieke muziek werden verjaagd. Het zou een interessante literatuurstudie kunnen zijn. Ik ga er van uit dat een experiment in die richting, een half jaar alleen maar kunnen luisteren naar klassieke muziek en kijken of dat crimineel gedrag vermindert, al eens is gedaan.
Als organisatie kiezen voor een ander ‘geluid’
Maar stel dat je niet nieuwe kernwaarden (netjes ‘opgeschreven’ op papier of in een pdf) in een organisatie wil ‘opleggen’ maar klassieke muziek als nieuw geluid voor het fundament van je organisatie introduceert. Wat betekent het als je productie-werkzaamheden, productontwikkeling en klantbenaderingen laat inspireren door klassieke muziek?
Mathieu Weggeman (TUE) heeft in zijn boek Provocatief Adviseren ooit eens voorgesteld om de kunststroming Dadaïsme als veranderkatalysator te gebruiken. Om mensen los te halen uit hun ingesleten groeven. Dada kreeg in 1916 in Zurich (Zwitserland) zijn naam, hoewel de omstandigheden -en de betekenis van de naam- nog steeds betwist worden. Richard Huelsenbeck, destijds een uit Duitsland uitgeweken jonge dichter, zei dat hij en Hugo Ball het woord toevallig in een Duits-Frans woordenboek hadden ontdekt, en dat dit kleuterwoord (dat hobbelpaard betekent) “het primitieve, het begin bij nul, het nieuwe in onze kunst uitdrukt”.
M.i. een interessant idee: Dada als ‘losweker’, klassieke muziek als nieuw organisatiegeluid. Recentelijk heb ik op facebook eens voorgesteld om wijkontwikkeling in Roermond te stimuleren vanuit klassieke muziek. Ter inspiratie voor het verkrijgen van nieuwe transformatie-ideeën. Zo’n lange termijn inspiratie/transformatie-programma op basis van klassieke muziek kun je ook voor je eigen organisatie bedenken. Een prachtige case-study. Zie bijv. maand 2 als een idee om productontwikkeling vorm te geven. Zo kun je ook je verkoop, personeelsbeleid, strategie-ontwikkeling en andere organisatiethema’s oppakken.
De Roermondse wijk Kitskensberg als organisatorisch gedachtenexperiment
Eem stadswijk is als een netwerkorganisatie te beschouwen.
‘Kitskenberg Meets Classic’
‘Mode verdwijnt maar stijl blijft’
– Coco Chanel –
Kitskensberg wil stijl combineren met belangrijke maatschappelijke trends. Dat zijn duurzaamheid (milieu, afval, CO2 + sociaal verantwoorde wijkontwikkeling) & high tech, En wat is in termen van stijl blijvender dan klassieke muziek. Generatie na generatie blijft er naar luisteren. Kitskensberg kiest er voor om de éérste wijk in Nederland te zijn die trends en klassieke muziek aan elkaar gaan verbinden door elke maand, 12 maanden lang, een klassieke activiteit te organiseren met een duurzaamheid én high tech tintje.
Maand 1: Duurzaam baden in klassieke muziek
Een hele dag de mooiste klassieke werken te beluisteren op straat in de hele wijk als zachte achtergrondmuziek. Er zijn luidsprekers op lantaarnpalen gevestigd die zorgen voor een aangenaam ontspannen sfeer. Daarnaast zijn er op diverse plekken kleine presentaties over nieuwe duurzame producten en worden slimme tips aangereikt hoe je portemonnee te spekken door efficiënter met energie om te gaan en wat de mogelijkheden zijn van zonnecellen en windenergie voor je huis of appartement. PS: Zwembad de Roerdomp ‘sponsort’ Kitskensberg door die dag aangenaam lichte klassiek muziek in het zwembad te draaien.
Maand 2: Duurzame klassieke vormgeving
Wat is nu eenvoudiger dan een zitbank in de wijk waar mensen elkaar kunnen ontmoeten? Mensen uit de wijk en daarbuiten worden uitgenodigd om te brainstormen over de vormgeving van zo’n bank vanuit verschillende klassieke stukken. Hoe kun je een sociale bankfunctie vorm geven gericht op high tech en duurzaamheid? Laat je creativiteit inspireren door klassieke stukken en ervaar hoe het is om met zijn allen m.b.v. een zogenaamde Group Decision Room (high tech tool) ideeën te smeden en werkelijkheid te laten worden.
Maand 3: Het meest populaire klassieke stuk in Kitskensberg
Wijkbewoners mogen 3 weken lang stemmen op hun meest favoriete klassieke stuk. Aan het einde van de 3 weken wordt er een klassieke luisterdisco georganiseerd van de top 20 Onder de aanwezigen worden 5 3D-printers en 5 boeken van Ondernemen Natuurlijk van Max Herold verloot ( 🙂 .
Maand 4: De Duurzame Bladkorf
Het probleem van de boombladeren in een wijk.
Er wordt een stratenesafette in Kitskensberg georganiseerd. Met elke straat wordt de vraag verkend: Wat kun je met takken die afbreken en bladeren die van de bomen vallen? Hoe daar iets moois en duurzaams van te maken? Aan 5 componisten wordt daarna gevraagd een klassiek werk te maken geïnspireerd door de ideeën die zijn verzameld. De wijk kiest de beste ideeen en het mooiste gemaakte klassieke werk. De gemeentelijke organisatie zal helpen de bladkorfideeën in de praktijk vorm te geven.
Maand 5: Duurzaam ondernemen
Tijdens deze dag wordt buurtbewoners geleerd hoe ze op 4 uur tijd een eigen duurzaam ondernemersidee kunnen vinden en vormgeven op basis van eigen talenten én klassieke stijl. De workshop zal in de avond worden afgesloten met een optreden van het Limburgs/Brabantse Symphonie-orkest op een locatie in de wijk.
Maand 6: Jong presenteert straat-klassiek
Diverse jonge klassieke muzikanten lopen die dag door de wijk, bellen bij diverse mensen aan die zich hebben ingezet voor de wijk, en geven aan de voordeur een klassiek-romantische serenade. Wijkbewoners mogen andere wijkbewoners opgeven die zo’n serenade hebben verdiend. De wijkbewoners die anderen hebben opgegeven doen mee aan een loterij waarmee digitale radio’s en klassieke CD-boxen kunnen worden gewonnen. Burgemeester en wethouders lopen die middag mee en houden kleine toespraken bij de meest erkende wijkbewoners.
Maand 7: De fanfares, 3D & klassiek
Een speciaal en uniek concours! Een hele middag optredens van fanfares in de wijk die aangenaam klassieke werken spelen. Met tussendoor korte presentaties van de zelf-ontwerpmogelijkheden van 3D printing voor bewoners.
Maand 8: 200 jaar Saxofoon & nanotechnologie
Een speciale dag ter gelegenheid van het feit dat Adoplhe Sach 200 jaar geleden werd geboren en dit bijzondere instrument heeft gemaakt. Met een uniek optreden van de Maasbrachtse saxofoniste Sanne Mestrom van het André Rieu orkest en presentaties van de ontwikkelingen op het gebied van nanotechnologie.
Maand 9: Fashion & Klassiek
Een speciale dag voor vrouwen
In de toekomst leidt kleding een eigen leven. Een lesje modetoekomst van Hollands enige couturier Iris van Herpen. In de middag wordt een modeshow georganiseerd waarin kleding van duurzame stoffen zoals vlas is geïntegreerd met nieuwe high tech.
PS: ook wordt highttech mode geshowd die emoties zichtbaar maakt. Aan ontwerpers in de wijk (of van Roermond) wordt gevraagd hun eigen beelden over de duurzame mode van de toekomst te presenteren.
Maand 10: De Kitskensberg Science Fiction Prijs: Robots & klassiek
Schrijvers/inwoners van Roermond worden gevraagd verhalen in te leveren die gaan over het volgende Thema: <klassiek componist> en de robots. M.a.w. Beethoven (of Mozart of Bach etc.) belandt in de wereld van 2030: hoe ziet hij die wereld en wat doet hij met zijn muziek als die klassiek ’touch’ van hem de basis wordt van een duurzame high-tech wereld. Een jury beoordeelt de inzendingen. Die verhalen worden samengebundeld en uitgegeven als de Kitskensberg Science Fiction bundel en o.a. verdeeld over scholen en instituties in Roermond en onstreken. Prijsuitreiking op Kitskensberg door Gé Reinders die tevens vertelt over zijn eigen klassieke muziekvoorkeuren.
Maand 11: Kitskensberg, Classic & the Future
Bewoners van de wijk doen mee aan een zogenaamde Apreciative Inquiry Bijeenkomst. Daarin wordt een toekomst van de wijk verkend: hoe ziet die er uit als ‘stijl blijft’ in een Duurzaam Veranderende Wereld met Higt Tech.
Maand 12: Kitskensberg: what’s next?
Met bewoners wordt teruggekeken op het afgelopen jaar aan de hand van de volgende vragen:
* Hoe hebben we dit ervaren?
* Wat hebben we geleerd?
* Wat is een volgende stap?
Max Herold
December 2012
