En toen kwam Charles Darwin. De oude Charles was de man die met zijn evolutietheorie het hele denken over de schepping op zijn kop zette. Honderd jaar na publicatie houdt Darwins theorie de vooral gelovige gemoederen nog steeds bezig. Bijv. in het Christelijk onderwijs. Mag de theorie nu wel of niet onderwezen worden? “Only the strongest survive”, was een bekende uitspraak van hem. En velen denken dat dat ook in organisatieland geldt. Alleen de sterksten en slimsten overleven. Maar toch, is dat zo?
Tijdens de tweede wereldoorlog werd Kurt Hahn van de Gordenton School in Schotland door de Royal Navy gevraagd een ongewoon probleem op te lossen. Als schepen van de Royal Navy tot zinken werden gebracht door de vijand, stierven vele zeelieden door het koude water voordat hulp was gearriveerd. Maar het vreemde was dat diegenen die gered werden vrijwel allemaal boven de 40 jaar oud waren. De jongeren die meer fit waren, lieten allemaal het leven in het koude water.
Hahn bestudeerde de situatie en kwam tot de conclusie dat de oudere mensen overleefden omdat ze door de zware beproevingen en tegenslagen van het leven zelf waren gegaan. Ze waren gerijpt, gegroeid in lichaam, geest en levensmoed. Ze hadden de wil om te overleven en waren bereid om met extreme uitdagingen om te gaan. Hahn creëerde een nieuw opvoedkundig experiment dat jonge mensen hielp om die innerlijke kracht te ontwikkelen die nodig was om in extreem moeilijke situaties door te gaan en te overleven. En het effect was navenant. De jongeren begonnen te overleven op dezelfde wijze als de ouderen dat deden.
Na de oorlog bracht Hahn dit concept naar Amerika wat resulteerde in de Outward Bound Movement. Hahn’s theorie was dat de grenzen van ons eigen potentieel bepaald werden door onze eigen voorstellingen en ideeën. Zijn cursussen waren zodanig opgezet dat de deelnemers werden geconfronteerd met extreem moeilijke taken. Eerst realiseer je iets waarvan je dacht dat je het nooit zou kunnen realiseren. De tweede dag doe je iets dat nog meer verbazingwekkend is. En dat gaat zo door tot aan het eind van de cursus. Bij dat einde is het idee van wat is mogelijk voor jezelf voor altijd veranderd. Saillante bijkomstigheid is dat dergelijke trainingen ook de teamspirit enorm verhogen omdat je bent aangewezen op elkaar.
Overigens denk ik ook dat er wel vergelijkbare ‘cursussen’ zijn. Denk maar eens op de mensen in het leger die ‘blauwe baretten’ halen. Als je dergelijke trainingen tot een goed einde weet te brengen dan heb je je in extreem moeilijke situaties kunnen redden (maar misschien heb je je juist daar weer een ander soort blokkades eigen gemaakt).
Maar goed. Ik zit toch nog met één klein vraagje. Als je dat idee van Kahn nu eens toepast op jezelf als medewerk(st)er? Waar zie jij je mogelijk zelfgecreëerde grenzen of innerlijke blokkades die, als je in bepaalde situaties komt, je laten afhaken?
“Veel medewerk(st)ers hebben een blokkade:” zei de bekende wetenschapper David Bohm eens.”En hij vervolgde:”Ze hebben het gevoel dat ze nooit een wezenlijk verschil kunnen maken in hun werksituatie. En ze willen ook nooit die mogelijkheid onder ogen zien. Gewoon omdat die mogelijkheid te beangstigend is en hun hele manier van denken verstoord wordt door alleen al het idee dat ze werkelijk een verschil kunnen maken in en voor de organisatie.
