Stephen R. Covey.
"Iedere keer dat wij denken dat het probleem 'ergens anders' ligt, is die gedachte zelf het probleem".
Stephen R Covey
Paradigma's kun je trouwens zien als de combinatie van overtuigingen en de er uit voortvloeiende operationele regels. In die zin doen paradigma's dus twee dingen:
1. Ze stellen grenzen vast. Perceptueel en feitelijk.
2. Ze geven aan hoe je met problemen dient om te gaan binnen die grenzen.
Als je bijv. naar de samenleving van de jaren '50 kijkt dan kun je bijv. constateren dat de kijk op het leven en de wijze waarop problemen werden opgelost op een aantal terreinen duidelijk anders was dan tegenwoordig het geval is.
De zeven eigenschappen (gewoonten) van zeer effectieve mensen gaat over zo'n paradigmashift. Het is een op principes gebaseerde, van binnen naar buiten benadering, voor persoonlijke en interpersoonlijke effectiviteit.
? Kennis, dat door hem wordt vertaald naar 'wat te doen' en 'waarom'?
? Skills, die zijn vervat in het 'hoe te doen'.
? Motivation, dat hij definieert als 'de wil om iets echt te doen'
Eigenschappen raken zowel kennis als vaardigheden als motivatie.
De zeven eigenschappen zijn niet alleen maar een set van zeven verschillende psychische formules. Allen tezamen maken ze een sterk ge?ntegreerde benadering mogelijk van persoonlijke en interpersoonlijke effectiviteit.
Ze brengen ons van afhankelijkheid via onafhankelijkheid naar wat je zou kunnen noemen wederzijdse afhankelijkheid.
Onder afhankelijkheid verstaat hij dat je het paradigma hanteert dat de anderen voor je moeten zorgen, dat anderen al dan niet de schuld hebben van iets (ZE hebben….) etc.
Onder onafhankelijkheid verstaat hij het paradigma dat het "ik" centraal stelt. Ik kan het, ik ben verantwoordelijk, ik kan mijn eigen broek ophouden.
Onder wederzijdse afhankelijkheid verstaat hij het paradigma van WIJ kunnen het doen, WIJ kunnen resultaten boeken, WIJ kunnen onze talenten en vaardigheden combineren in iets groters cre?ren dan wat elk van ons afzonderlijk kan.
De P/PC-balans.
"Op een dag ging een boer naar het nest van zijn lievelingsgans en vond daar een ei geel en glinsterend. Toen hij het opraapte bemerkte hij dat het zwaar was en wilde het weggooien daar hij dacht dat iemand een grap met hem uit had willen halen.
Maar hij bedacht zich en nam het ei mee naar huis. Al snel realiseerde hij zich dat het ei van zuiver goud was! De Boer kon het maar niet geloven. Elke morgen gebeurde hetzelfde, en al snel werd de boer rijk. Terwijl hij rijk werd, werd hij ook onrustig en inhalig. Het viel hem steeds zwaarder de volgende dag af te wachten. De gedachte dat hij alle rijkdom ineens kon verkrijgen deed hem uiteindelijk besluiten de gans te slachten. Maar toen hij het beest opensneed was er geen gouden ei te bespeuren. Zijn rijkdom verbleekte snel.Zijn hebzucht keerde zich tegen hem!"
Volgens Stephen R. Covey ligt in deze fabel een natuurlijke wet besloten. Deze wet is te beschouwen als de definitie van effectiviteit. De meeste mensen zien effectiviteit vanuit een paradigma van het gouden ei: hoe meer je produceert, hoe effectiever je bent. Maar de fabel laat juist zien dat effectiviteit afhankelijk is van twee factoren: het geproduceerde (de gouden eieren) en het productieapparaat ofwel het middel om te produceren (de gans). Wanneer je je richt op de gouden eieren en de gans verwaarloost, zul je binnen afzienbare tijd het instrument dat de eieren produceert kwijtraken. Als je daarentegen alleen maar oog hebt voor de gans, zul je al snel niet meer in staat zijn jezelf en je productie apparaat te onderhouden. Effectiviteit is een kwestie van evenwicht, Covey noemt dat de P/PC-balans. P staat voor de productie van wat je hebben wilt, de gouden eieren. PC staat voor productiecapaciteit, de capaciteiten of anders geformuleerd de middelen waarmee wordt geproduceerd.
Er zijn drie soorten middelen: materi?le, financi?le en menselijke. In ons streven naar snel resultaat ru?neren we vaak een kostbaar middel. Voor effectief gebruik van middelen maak het heel wat uit of P en PM met elkaar in evenwicht zijn of niet. Investeer meer in PC, stel je P gerichtheid uit. Bij de menselijke kant van PC denkt Covey denkt gezondheid, welzijn en energie van jezelf. De P/PC balans is de basis van effectiviteit in alle terreinen van je leven. Je kunt er niet om heen. De balans is een baken dat signalen afgeeft waar je in termen van persoonlijke stuurinformatie wat mee moet doen.
Het belangrijkste daarbij is dat je begint met het doel in je geest een fundamentele plaats te geven, op welk gebied dan ook. Maak er een krachtige visualisatie van.
Het beste kun je beginnen met een voorstelling te maken van het einde van je leven. Wie ben je dan? Wat heb je bereikt? Wat laat je na aan deze aarde. Hiervan kun je levenswaarden, normen en activiteiten van afleiden. Door die voorstelling scherp in je geest te houden zal dat je helpen dat je geen dingen doet die deze waarden, normen en activiteiten geweld aan doen. Daarbij geeft het natuurlijk richting aan de dingen die je wel op een dag kunt doen. Te vertalen naar doelen en activiteiten op elk gebied van je leven.
Een eindplaatje van je leven maken helpt om je bestemming beter te leren begrijpen. Dat plaatje kun je vertalen naar een persoonlijke mission statement. Wat je ook als de kern van je leven formuleert op deze wijze, het zal een bron worden van veiligheid, begeleiding, wijsheid en kracht.
Streef eerst naar begrijpen en dan naar begrepen worden: we hebben de neiging om dit om te draaien. Veel mensen luisteren niet met de intentie om te begrijpen, maar om te antwoorden ("Ik weet precies wat je bedoelt, ook ik heb….")
Een tweede onderdeel van deze gewoonte is de aandacht voor kleine dingen. In relaties zijn de kleine dingen de grote dingen. Ook je aan afspraken houden is een belangrijk item.
Een volgend aandachtspunt daarbij is het duidelijk maken van de wederzijdse verwachtingen. Veel negatieve emoties in relaties ontstaan doordat een persoon verwachtingen heeft van een ander die door de andere partij niet worden gedeeld.
In dit kader kun je ook nog zeggen dat de persoon die werkelijk effectief is, de nederigheid heeft zijn eigen perceptuele grenzen te herkennen en de rijke bronnen die andere percepties bieden in zijn interactie met de harten en geesten van anderen te waarderen en aanvullend te maken. Het is effectiviteit in wederzijdse afhankelijkheid.
Die dimensies zijn het fysieke, het mentale, het sociaal/emotionele en het spirituele.
Bij het fysieke gaat het om zorg te dragen voor ons fysieke lichaam door voldoende beweging, het eten van gezond voedsel en voldoende rust en ontspanning.
Spiritueel definieert Covey op een eenvoudige manier: je commitment voor je eigen principes en waardensysteem en je innerlijke kern.
Bij mentaal denkt hij aan continue educatie. Dit via het lezen van interessante boeken en artikelen, visualisatie van doelen passend bij je spiritualiteit, gerichte planning van activiteiten etc.
Bij de sociaal/emotionele dimensie gaat het om service aan de gemeenschap, het ontwikkelen en onderhouden van je empathische vermogen (en ze gebruiken) en intrinsieke veiligheid
Intrinsieke veiligheid komt van binnen. Het komt van gedrag gebaseerd op accurate paradigma's en correcte principes in onze geesten en hart. Het komt van een 'van binnen naar buiten' – congruentie van een integer leven waarin ons dagelijks gedrag op een consistente onze diepere waarden en principes reflecteert. Werkelijke verandering komt van binnen uit. Door je 'roots' opnieuw te bezien: de fundamentele paradigma's die onze gedachten en karakter een vorm geven en onze kijk op de wereld bepalen. Vernieuwing is een proces van permanente groei en verbetering. Bewustzijn is tot slot in dit kader, ons gevoel dat kan aangeven in hoeverre onze paradigma's nog accuraat zijn.
