Provocatief adviseren II

De twee uitgangspunten van de daarrop gebaseerde contingentietheorie werden in 1973 door Jay Galbraith op meesterlijke wijze als volgt verwoord:

'There is no best way to organize.'
Er is niet één manier van organiseren. Het kan zo, maar het kan ook anders. Een bepaalde oplossing is aannemelijk, maar een andere, die er schijnbaar mee in tegenspraak is, is eveneens mogelijk.

'Any way of organizing is not equally effective.'
Iets kan goed of minder goed georganiseerd zijn en alles wat goed is georganiseerd, kan morgen weer beter worden georganiseerd.

Deze twee tegenstellingen vormen de korste en krachtigste verklaring voor het feit dat managers, adviseurs en bedrijfswetenschappers nooit lang tevreden zijn met welk ge?mplementeerd organisatieconcept dan ook.
De beste manier van organiseren kunnen we niet kennen, maar wat georganiseerd is kan wel altijd nog beter worden georganiseerd. Vanuit het ontwerperspectief zijn we daarom voortdurend rusteloos bezig met het trachten begrijpen en verklaren van wat we in onze organisaties ervaren., met het bedenken en toetsen van nieuwe theorie?n voor de inrichting en besturing daarvan, met het veranderen van de organisatie en met het invoeren van adviezen.

Alles bij elkaar genomen, zo stelt Mathieu, lijken we niet meer te weten dan dat effectief organiseren onder meer afhankelijk is van de doordringendheid van de collectieve ambitie, van de toevallige manager (zijn attitude, kennis, vertrouwdheid met de kernactiviteiten en geloof in bepaalde methoden), van de geschiedenis van de organisatie, van de ervaringen die medewerkers in het verleden hebben opgedaan, en van het gedrag van klanten, concurrenten, financiers, stakeholder en overige ontwikkelingen in bedrijfstak en maatschappij. Werkende weg wordt de organisatie gemaakt. Meer of minder gemotiveerd door een al dan niet krachtige collectieve ambitie, geven mensen zin aann het handelen dat de organisatie kenmerkt. Learning by doing. Als ze klaar zijn, zien ze wat ze gedaan hebben.

Collectieve ambitie heeft, in het verlengde van Weick (1995) te maken met zingeving. Ddat gaat over het aantrekkelijk maken van ervaringen, over het toekennen van betekenis, over het zien van patronen en over interactie gericht op de totstandkoming van wederzijds begrip.