Als er een Minister voor Herstructurering Rijksoverheid zou komen, dan moet die zich niet gaan richten op het opnieuw maken van de harkjesschema’s daar samenvoegingen en/of afsplitsingen. Dat heeft nog nooit voor échte oplossingen gezorgd.
Zo’n Minister moet zich richten op de belangrijkste weeffout in het hele systeem en die niemand meer bijna ziet en voelt die ‘overheidsgeconditioneerd’ is. Het lijkt zo vanzelfsprekend maar dat is het absoluut niet. Dat is namelijk dat het expand »‘productie-proces’ verticaal is georganiseerd in plaats van horizontaal. Als een bedrijf dat zou doen, zou het al lang failliet zijn. En wij zijn als land ook die kant opgegaan. Horizontaal organiseren is open interactief vanbuiten naar binnen werken waarbij de lijn zich minder met de inhoud bemoeit maar meer met randvoorwaarden en kwaliteiten om open interactieve beleidsproductieprocessen te organiseren die tot een evenwichtig en positief beleid leiden met een lange termijn houdbaarheidswaarde.
Hiërarchie krijgt dan een andere functie waardoor netwerken geen verlengstuk worden van bureaucratieën maan bureaucratieën onderdeel worden van grote open netwerken.
Verticaal organiseren doodt alle creativiteit en gevoel bij een ambtenaar die er écht op gericht is om in de maatschappij een positief effect te organiseren.
Daarnaast heeft verticaal produceren de neiging om integriteitsschennis in de hand te werken. Integriteit vertaalt zich enerzijds in’ onkreukbaarheid’ als ook oog hebben voor de effecten van je gedrag op het totale systeem (je organisatie, de sociale gemeenschap er om heen en de natuur).
Een ambtenaar vatte dat een tijdje geleden ongeveer als volgt voor me samen:
” Je redt het niet met inhoudelijke creativiteit en out-of-the-box. Dat is niet de competentie die binnen de Rijksoverheid wordt gevraagd. Dat krijg je er niet doorheen omdat je langs al die parafen en hiërarchie moet. De kritische dingen worden er dan uitgehaald en wordt het een recht-toe-recht-aan nota. Ben wél creatief in het ‘manipuleren van informatie’. Dat je een tekst zo kunt maken dat een ander het slikt. Schrijf door de ogen van de (hiërarchische) ander. Daar moet iets langs.”
– Max Herold, oktober 2012 –
