Rapport ongeschreven regels Ministerie van Justitie & Veiligheid.

Het is altijd plezierig om te lezen dat nieuw onderzoek de resultaten van het proefschrift ‘Omgaan met ongeschreven regels’ bevestigt.

Uit de tekst van het rapport:
“Het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) heeft in 2016 een meerjarig programma ‘JenV Verandert’ gestart dat de Organisatie in alle lagen gaat helpen beter intern en extern te verbinden, waar mogelijk meer te handelen vanuit de opgave in plaats van de wettelijke taak en te leren van fouten.
De Secretaris Generaal heeft eind 2017 aan de Auditdienst Rijk (ADR) gevraagd om door het geven van inzicht in de huidige gedragspatronen een bijdrage te leveren aan het ontwikkelen van handelingsperspectief voor het interventieprogramma van ‘JenV Verandert’. Omdat het programma ‘JenV Verandert’ een brede opzet kent,
is het onderzoek afgebakend tot het bestuursdepartement en tot het thema samenwerken, welke aansluit op de veranderlijn intern verbinden.”

“De gevonden ongeschreven regels bij ]enV zijn niet uniek. Ook uit vier eerdere ADR-onderzoeken op andere departementen komen (deels) soortgelijke regels naar voren. En uit het proefschrift ‘Omgaan met ongeschreven regels: Hoe beleidsambtenaren zelf ruimte kunnen creëren voor openheid in de beleidsontwikkeling’ (proefschrift Max Herold) komen eveneens soortgelijke ongeschreven regels. Dat Is een indicatie dat de gevonden ongeschreven regels bij JenV systemisch zijn voor werken in de Rijksoverheid. In het proefschrift worden het ook ‘harde’ ongeschreven regels genoemd. Regels die amper veranderbaar zijn. De vier overkoepelende harde ongeschreven regels uit het proefschrift zijn:

‘Besef, we dienen hier de minister (en de lijn)’;
‘Wees zichtbaar naar de lijn toe’;
‘Haal je tijdsplanning’;
‘Je netwerk is cruciaal (vooral de usual suspects)’.

Omdat drie van de vier thema’s in de gevonden ongeschreven regels bij JenV van soortgelijke orde zijn, is het aannemelijk dat deze ongeschreven regels ook moeilijk te veranderen zijn. Wel kan er geleerd worden om er succesvol mee om te gaan. Het is mogelijk passende interventies te ontwerpen om de ongewenste effecten van de ongeschreven regels te verkleinen en de gewenste effecten van de ongeschreven regels te versterken.”

Klik voor deze openbare publicatie op: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2018/07/03/rapport-onderzoek-ongeschreven-regels-samenwerking-beleidskolommen-bestuursdepartement-jen