Beleggen: hoe bedrijven te selecteren?

Recentelijk ondervroeg ik een succesvol beleggingsexpert ‘hoe hij dat nu deed?’ Dit is in het kort zijn algemene model.

Voor vele beleggers is het een nachtmerrie. Anderen hebben er een 6-de zintuig voor, althans zo lijkt het. Toch heeft beleggen enkele hele pragmatische kanten. Een sequentie van vragen die je af kunt lopen om je intuïtie voor een selectie te ontwikkelen.

Daarbij dien je in je achterhoofd te houden dat een koers een reflectie is van hetgeen in en om een bedrijf gebeurt. Daarbij worden rationele en emotionele elementen verdisconteerd in de prijs. Hoe selecteer je in zo’n wereld de juiste aandelen om te kopen….en tijdig te verkopen. Vijf stappen kunnen daarvoor worden gezet.

1) Kijk naar de branche waar de onderneming werkzaam is.
2) Kijk naar de grafiek van de koersontwikkeling. Kijk daarbij naar cycli.
3) Kijk naar de strategie van de onderneming.
Stel daarbij de vraag:”Wat kan de onderneming doen om winstgevendheid te bevorderen?
4) Kijk naar de kwaliteiten van de bestuurders: is het management in staat die maatregelen te nemen?
5) Maak een keuze waarbij het gevoel overheersend is.

Ad 1. In welke branche is een onderneming werkzaam?
In zijn algemeenheid kun je stellen dat een onderneming die werkzaam is in een branche met een hoog innovatief gehalte en snelle veranderingen interessanter is om in te investeren dan een meer traditionele sector. De snelle veranderingen stimuleren doorgaans de creativiteit en maken ook in termen van winstgevendheid meer mogelijk. Bovendien zie je in deze sectoren, die vaak ook nog relatief jong zijn, meer ondernemingsgeest en minder een traditionele, en vaak risicimijdende, bestuurdersmentaliteit.

Ad 2. De grafiek van de koersontwikkeling.
Je kijkt daarbij in eerste instantie naar cycli. Staat de koers hoog of laag? Daarbij kijk je ook of de onderneming ‘onder druk staat’. Als deze onder druk staat én een lage koers heeft, wordt die interessant om verder te onderzoeken.
Daarbij ga je in eerste instantie berekenen wat een acceptabel, te halen, koersniveau is.
Hiervoor stel je vragen als:”Stel dat de onderneming haar winst met 25% kan verbeteren, wat gebeurt er dan met haar koers?”
Van belang is ook dat, als deze koerssprong wordt gemaakt, je dan verkoopt en gewoon je winst neemt.

Ad 3. Wat is de strategie? Wat kan de onderneming doen om de winstgevendheid te bevorderen? (en doet ze dat?)
Voor beleggingen is het daarbij raadzaam om te kijken naar mogelijkheden die er zijn om de balans op te schonen’. Daarbij zijn er drie specifieke aandachtspunten:

– De verhouding eigen/vreemd vermogen in relatie tot de cashflow.
Hierbij gaat het om de verhouding eigen vermogen versus vreemd vermogen in relatie tot een stabiele, lange termijn cashflow. De algemene regel is: hoe meer gegarandeerde stabiliteit in de cashflow, hoe meer vreemd vermogen je kunt aantrekken. Een voorbeeld: als je een tolweg laat aanleggen kan die gemakkelijk met veel vreemd vermogen worden gefinancierd omdat je een gegarandeerde lange termijn cashflow hebt.

– Strategische herstructurering.
Hierbij zijn er ook weer twee mogelijkheden: het afstoten van een bedrijfsonderdeel dan wel een nieuw deel toevoegen (fusie).
Meestal gebeurt het afstoten bij een onderneming die onder druk staat. De cash die er uit voortkomt, door aandeelhouders doorgaans gedwongen, kan opnieuw worden geïnvesteerd, of aan aandeelhouders uitgekeerd. Van belang is je echter te realiseren dat een onderneming die gaat afstoten impulsiever wordt en meer gericht op de korte termijn. Ze moeten wat.
Bij fusie is dat niet het geval en wordt er meer gekeken maar partijen die echt waarde toevoegen en derhalve de aandelenkoers kunnen stimuleren.

– Operationeel waarde toevoegen.
In hoeverre zijn er mogelijkheden om de efficiëntie van het productieproces te verbeteren resp. het werkkapitaal te verlagen. Vaak wordt hier naar gegrepen door ondernemingen die onder druk staan door onvoldoende gepresteerd te hebben.

Ad 4. Wat is het voor een type manager die de organisatie leidt?
Checkvragen hierbij zijn:
– Is er sprake van een gerichte focus?
– Krijg je heldere antwoorden op de vragen die worden gesteld?
– Is de manager gepassioneerd m.b.t. zijn business?
– Staat z/hij met beide benen in de modder?
– Is hij meer een showtype die voor zichzelf staat te entertainen of kan hij zichzelf wegcijferen indien nodig?
– Is het een machtswellusteling of iemand die een natuurlijk gezag, kracht en gevoel van samenwerking resp. vertrouwen uitstraalt?
– Heeft hij zelf belangen in de onderneming?
– Is zijn salaris afhankelijk van de winst?

Ad 5. En dan…….je gevoel.
Als je bovenstaande data hebt verzameld, laat het geheel op je inwerken. Neem daar de tijd voor en kies dan. Als je bovenstaande vragen vaker beantwoordt dan zul je merken dat je intuïtie voor ondernemingen waarin het waard is te investeren toeneemt.

Max Herold
April, 2011