De halve glimlach van Tich Nhat Hanh

Uit: Lotus, motivatiekrant voor persoonlijke groei en bloei.
Onderstaand vind je het verhaal van Thich Nath Hanh. Vredesactivist, zenmeester en dichter. Geboren in 1926, opgeleid in het Rinzai klooster.

Direct na het uitbreken van de oorlog in Vietnam organiseerde hij op grote schaal geweldloze verzetsacties in de traditie van Gandhi. In 1965 richtte hij de School of Youth voor Social Service op, een groep van ruim 10.000 jongeren die de plattelandsbevolking hielp de gebombardeerde dorpen weer op te bouwen. In 1966 vertrok hij naar de USA en pleitte hij bij veel machtshebbers, waaronder Edward Kennedy en Robert McNamara voor een staakt-het-vuren. Marten Luther King was zo onder de indruk van de monnik, dat hij hem voordroeg voor de nobelprijs van de vrede.

Verbannen.
Thich Nhat Hanh werd in eigen land niet begrepen. Men zag zijn onpartijdige opstelling als verraad. Nadat hij had deelgenomen aan de vredesonderhandelingen in Parijs, werd hem na de ondertekening van het vredesaccoord in 1973 de verdere toegang tot zijn vaderland ontzegd.
Na zijn verbanning vestigde hij zich in Frankrijk waar hij in 1983 Plum Village oprichtte, een meditatiecentrum dat van over de gehele wereld bezoekers trekt.
Ook gezinnen en kinderen komen er, om gezamenlijk in aandacht te oefenen met elkaar te leven.

Schrijver.
Het eerste boek dat Thich Nhat Hanh uitbracht was de miracle of mindfullness, een inleiding in meditatie die ondertussen in 30 talen is vertaald. Er zijn nu ruim 30 boeken van hem uitgekomen, waaronder bestsellers als ?Peace in every step', ?being peace' en ?living budddha, living Christ'. Er zijn er zeker 10 van in het Nederlands vertaald.

Terug naar Vietnam.
Door zijn grote inzet voor de vrede geniet Thich Nath Hanh ondertussen wereldwijde erkenning, maar in zijn eigen land mag hij niet onderrichten. Zijn eigen boeken zijn nog steeds verboden en circuleren hoofdzakelijk ondergronds. In een interview (okt. '99) met de New York Times sprak hij over zijn verlangen weer naar Vietnam terug te keren om daar te helpen met de morele wederopbouw van zijn land. Nu de onderhandelingen met de Vietnamese regering de laatste jaren op niets zijn uitgelopen hoopt hij op ondersteuning vanuit Amerika en Europa.

Thich Nhat Hanh in Nederland.
Dit jaar zal hij Nederland bezoeken. Tich Nath Hanh onderscheid zich door zijn grote eenvoud, mildheid en maatschappelijke betrokkenheid. Je zou hem de grondlegger van het geengageerde Buddisme kunnen noemen. Ondertussen is hij in het Westen een zeer geliefd leraar. Zijn universele benadering en koppeling van meditatie aan positieve sociale actie hebben over de gehele wereld belangstelling gewekt. De oefening om in volle aandacht te leven vormt daarbij steeds de basis. Het enige doel dat de monnik voor ogen staat is het lijden in de wereld helpen verminderen en het bewust te maken van een beter begrip, ook voor onze eigen spirituele tradities. Er loopt nu een film over hem in de Nederlandse bioscopen met als titel ?Steps of Mindfullness'. Deze film is ook op video te verkrijgen.

Leef met volle aandacht.
Een van Nhat Hanh's steeds wederkerende boodschappen is, dat vrede meer is dan alleen het ontbreken van conflicten. Het hangt af van een vitaal spiritueel leven, wamt zonder dat zijn we machteloos om de obstakels naar vrede te verwijderen. "Het is niet voldoende om alleen maar een schitterende analyse te hebben of een onvermoeibare organisator te zijn. De vredestichter kan niet onverschillig zijn voor zijn diepste zelf. Als zijn leven draait om diepste boosheid, als hij aan zijn tegenstanders alleen maar met verachtig en haat kan denken, is hij iemand voor wie de vrede in feite onplezierig zou zijn.
Vrede geluk, vreugde en leven gaan samen en we kunnen een bepaalde mate van vrede ervaren precies op het tegenwoordige moment. Het is beschikbaar binnen ons en om ons. Hoe kunnen we de vrede doen groeien , zonder in staat te zijn zelf van die vrede te genieten?

De halve glimlach.
Nhat Hanh beveelt de door hem zogenoemde ?halve glimlach' aan. Dit is voor iemand bij wie alles draait om wat er verkeerd is in de wereld, misschien wel een van de moeilijkste acties.
De ?halve glimlach' is niet de gepolijste ?smile' van bijvoorbeeld aanstaande presidentskandidaten, maar het soort lichte glimlach dat men op beelden van de Buddha ziet. Het is het loslaten van spanningen die iemands gezicht verharden, het vrijmaken van innerlijke ruimte waarbinnen we naar anderen kijken met waardering, het zij om wat ze al zijn, of misschien ooit kunnen worden.
Studies wijzen uit dat ons lichaam reageert op onze eigen gelaatsuitdrukking. Als je doet alsof je boos bent, dan zullen je innerlijke systemen alles doen om de uitdrukking van je gezicht te volgen. Je hartslag versnelt zich en je bloeddruk loopt op.
Soms krijg ik jonge mensen op bezoek, die vragen wat ik denk over hun toekomst. Het enige dat ik kan doen is glimlachen, ook al zou het er misschien eens wat minder rooskleurig kunnen uitzien. Als je dat niet doet, dan kun je zulke jonge mensen zo goed als doden. Glimlach uit mededogen. Als je naar jonge mensen kunt glimlachen, dan ook glimlach je voor jezelf.