De al bijna vijf jaar durende economische crisis wordt in pers en media vooral negatief neergezet: het kost banen, jongeren krijgen geen vast werk, de overheid heeft geld tekort, de lasten gaan omhoog, burgers vertrouwen het allemaal niet, consumenten besteden te weinig, bedrijven investeren te weinig. Dat is allemaal waar, maar daar staan veel voordelen tegenover en dat komt onvoldoende naar voren. Vandaar onderstaande opsomming.
-
Milieu en energie: het milieu wordt door de crisis enigszins gespaard en de beleidsdoelen op dit gebied zijn daardoor makkelijker haalbaar geworden; de eerder voorspelde forse prijsstijging van energie komt ondertussen niet uit.
-
Arbeidsmarkt: de enkele jaren voorspelde krapte is niet uitgekomen en het eerstkomende decennium hoeven we daar helemaal niet bang voor te zijn; overbodige banen maken allengs plaats voor zinvolle banen en aangezien er nog steeds veel overbodige banen zijn kan die krapte ook na het komende decennium nog een hele tijd uitblijven.
-
Onderwijs: ouders en leerlingen kijken inmiddels ook naar beroepen waar de kans op een baan redelijk groot is; ambacht en techniek komen daardoor beter in beeld wat vooral op langere termijn gunstig is voor de economie.
-
Woningmarkt: de prijzen van koophuizen zijn na de enorme stijging in de twee voorgaande decennia weer een beetje genormaliseerd; nog een paar jaar wachten en ze worden weer betaalbaar.
-
Overheid: alle overheidsinstanties worden gedwongen na te denken over hun kerntaken; eindelijk lopen we eens de kans dat allerlei overbodig beleid wordt geschrapt en dat complexe onderdelen van de bureaucratie worden vereenvoudigd; makkelijk zal dat niet gaan want de overheid is nu eenmaal verslaafd aan zichzelf maar er zit in deze tijd weinig anders op.
-
Zorg: eindelijk ontstaat er enige druk op de zorgsector om eens te stoppen met die onbelemmerde uitgavenstijging; die druk mag nog wel een stukje groter worden want de weerstand aldaar tegen kostenbeperkingen is behoorlijk taai, mede doordat patiënten de druk op kostenstijgingen juist opvoeren.
-
Overheidsinvesteringen: nu de crisis al zo lang duurt, zal de overheid noodgedwongen gaan zoeken naar nuttige investeringen die op korte termijn werk opleveren en op lange termijn een fors maatschappelijke rendement.
-
Consumenten: merken dat minder consumptie ook prettige kanten heeft en kopen bewuster, waarbij eerder voor kwaliteit zal worden gekozen dan voor kwantiteit; overgehouden geld geeft daarbij een veilig gevoel, hoe laag de spaarrente ook is.
-
Bedrijven: overproductie wordt teruggedrongen; overbodige en slechte producten worden van de markt gehaald; veel bedrijven besparen op onnodige kosten en worden daardoor winstgevender en beter voorbereid op de toekomst; slecht functionerende bedrijven verdwijnen ondertussen, waardoor er meer kansen komen voor de betere bedrijven.
-
Ondernemerschap: veel mensen kiezen ervoor als zelfstandig ondernemer te beginnen omdat er weinig anders op zit; dat leidt niet alleen tot minder uitkeringen maar ook en vooral tot nieuwe economische activiteit die na verloop van tijd positief uitpakt voor de economie; een eigen bedrijf starten uit noodzaak biedt nauwelijks minder kans op succes dan een eigen bedrijf starten uit overtuiging.
-
Banken en verzekeraars: zij nemen minder risico’s, ze zijn blijer met aflossingen dan met leningen, waardoor de schuldenberg afneemt; zij halen voor consumenten nadelige producten noodgedwongen van de markt; de rente is ondertussen op een historisch laag peil gekomen.
De vraag is tenslotte of de voordelen opwegen tegen de nadelen. Het antwoord hierop is, dat die voordelen op dit moment nog onvoldoende tot hun recht komen, waardoor op dit moment het saldo wellicht nog negatief is. Als de crisis nog een paar jaar langer doorloopt wordt dat saldo geleidelijk aan positief, en dat is toch een hele geruststelling. Je zou bijna hopen, dat de crisis nog een tijdje doorgaat.
Peter van Hoesel,
Juni 2013
Boeken van Peter van Hoesel en verdere informatie.
– http://www.ambachtseconomie.nl/
– Hoesel, P. van (2008) Partij van de Eenvoud. Uitgeverij Sdu, Den Haag
Via Bol.com
Partij voor eenvoud / druk 1
Hoesel, P. van
Via Managementboek.nl
Samenvatting van 'Partij voor eenvoud'
Het beleid van de overheid is in de afgelopen decennia allengs ingewikkelder geworden. Bij elkaar genomen is het beleidssysteem inmiddels zo ingewikkeld, dat de kwaliteit van het beleid in ernstige mate is aangetast. Beter beleid wordt regelmatig belemmerd door bestaand beleid. Ernstiger is dat bestaand beleid in veel gevallen onvoldoende blijkt te werken of zelfs negatieve effecten oplevert. Het vertrouwen in de overheid heeft daardoor flinke schade opgelopen.
Het is voor onze samenleving van wezenlijk belang om deze schade te gaan herstellen. Daarvoor zijn drastische beleidswijzigingen nodig om dat kleine aanpassingen niet altijd tot vereenvoudiging leiden. Helaas zijn grote veranderingen bijzonder lastig te verwezenlijken, want politieke partijen houden elkaar voortdurend in een patstelling. De kiezer weet daardoor niet meer waar hij zijn stem moet laten.
Het valt te hopen dat politici zich op afzienbare termijn durven te bevrijden uit deze patstelling. Zij kunnen daarvoor de nodige inspiratie putten uit dit boek, en politiek geïnteresseerde burgers zullen hen daarbij hopelijk aanmoedigen.
Inhoudsopgave
Voorwoord
1. Inleiding
2. Een synthese tussen links en rechts
3. Naar een organische economie
4. Economische groei
5. Kwaliteitscriteria voor overheidsbeleid
6. Valkuilen in het beleidsproces
7. Sociaal-economisch beleid
8. Economisch stimuleringsbeleid
9. Publieke dienstverlening
10. Binnenlands bestuur, democratie en grondrechten
11. Ruimtelijke ordening en infrastructuur
12. Veiligheid en milieu
13. Internationaal beleid
14. Een doortastend beleidsprogramma
Zie verder: http://www.managementboek.nl/boek/9789012129190/
partij_voor_eenvoud_peter_van_hoesel?affiliate=1910
Peter van Hoesel over methoden en technieken voor beleidsonderzoek
Via Bol.com
Beleidsonderzoek in Nederland / druk 1
P.H.M. van Hoesel & J.W.M. Mevissen
Via managementboek.nl
Samenvatting van 'Beleidsonderzoek in Nederland'
'Beleidsonderzoek in Nederland' schetst een beeld van de wordingsgeschiedenis, de huidige stand van zaken en de te verwachten ontwikkelingen van het beleidsonderzoek in Nederland. Het gaat hier om een relatief jong vakgebied dat zijn wortels heeft in de wetenschap. Beleidsonderzoek is langzamerhand een belangrijke rol gaan spelen in de ontwikkeling en uitvoering van beleid bij overheden, organisaties in het maatschappelijke middenveld en, zij het nog in mindere mate, het bedrijfsleven. Het spreekt bijna voor zich dat de exacte invulling van die rol afhankelijk is van de behoeften van de opdrachtgever. Daarom wordt gebruik gemaakt van een veelheid aan methoden en technieken, theorieën, producten, rapportagetypen, enzovoort. Tegelijkertijd vindt er binnen het vakgebied een voortdurend proces van innovatie en professionalisering plaats waardoor sneller, beter en tegen minder kosten aan de vraag kan worden voldaan.
In tien hoofdstukken laat dit boek zien:
– wat beleidsonderzoek is;
– hoe het ontstaan is;
– welke rol het speelt in het beleidsproces en welk rendement het kan hebben;
– hoe de Nederlandse markt er uit ziet en hoe beleidsonderzoek in het buitenland georganiseerd is;
– welke kritiek erover geuit wordt en waarom;
– wat het toekomstperspectief voor het vak is.
Het boek is bedoeld voor beleidsonderzoekers (bij onderzoeksinstituten én bij interne onderzoeksafdelingen), opdrachtgevers, beleidsontwikkelaars en uitvoerders, toezichthouders en studenten die zich tot het vak aangetrokken voelen.
Inhoudsopgave
1 Geschiedenis van het beleidsonderzoek in Nederland
1.1 Inleiding
1.2 De ontwikkeling van beleidsonderzoek in drie perioden
1.3 Het prille begin (de periode tot 1945)
1.4 De overgangstijd (1945 – 1975)
1.5 Het tijdperk van professionalisering (1975 – heden)
1.6 Afsluiting
2 Geschiedenis van het beleidsonderzoek in de Verenigde Staten
2.1 Grondslag van Policy Sciences
2.2 Groeiende kennis, groeiende invloed
2.3 Drors nieuwe wetenschap
2.4 Verschillende opvattingen
2.5 Booming Business
2.6 Controverse
2.7 Great Society
2.8 Niet langer bijzonder
2.9 Rand Corporation
2.10 Speaking truth to power
2.11 Heroriëntatie en politieke actie
2.12 Uitwaaierend beleidsonderzoek
2.13 Evaluatie
2.14 Amerika en Europa
3 Wat is beleidsonderzoek?
3.1 Definitie en kenschets
3.2 Wat is beleidsonderzoek niet?
3.3 De groei van het evaluatieonderzoek
3.4 Afsluiting
4 Het beleidsproces in theorie en praktijk
4.1 Inleiding
4.2 Het begrip ‘beleid’
4.3 Het beleidsproces in fasen
4.4 Van probleem naar oplossing: de beleidstheorie
4.5 Typen van beleid
4.6 Het beleidsproces in de praktijk: de aanleg van IJburg
4.7 Kritiek op het fasenmodel
4.8 Samenvatting
5 Plaats en functies van beleidsonderzoek in het beleidsproces
5.1 Het belang van onderzoek voor de beleidsontwikkeling
5.2 Kennismanagement
5.3 Relatie tussen onderzoek en beleid
5.4 Het model van de beleidscyclus
5.5 Functies van beleidsonderzoek
5.6 Afsluiting en relativering
6 Wat is het rendement van beleidsonderzoek?
6.1 Inleiding
6.2 Voorwaarden voor het optreden van rendement
6.3 Rendementstypen
6.4Partijen die specifieke typen rendement kunnen ondervinden
6.5 Kan rendement van beleidsonderzoek gemeten worden?
6.6 Hoe kan het feitelijk gebruik van beleidsonderzoek verbeterd worden?
7 De markt voor beleidsonderzoek
7.1 Inleiding
7.2 Intern onderzoek
7.3 Intern of extern onderzoek?
7.4 De markt voor extern beleidsonderzoek
7.5 Is het beleidsonderzoek optimaal georganiseerd?
7.6 Conclusies
8 Beleidsonderzoek in onze buurlanden
8.1 Inleiding
8.2 Duitsland
8.3 Groot-Brittannië
8.4 Vlaanderen 138
9 Beleidsonderzoek onder vuur
9.1 Hoe meer onderzoeksrapporten, hoe meer elkaar tegensprekende resultaten
9.2 Beleidsonderzoek is ‘quick and dirty’
9.3 Er is te veel onderzoek, je ziet door de bomen het bos niet meer
9.4 Onderzoek levert lange, onleesbare en technische rapportages op
9.5 Goed onderzoek, maar met een verkeerde probleemstelling
9.6 Beleidsonderzoek levert conclusies op waarmee je alle kanten op kunt
9.7 Onderzoeksresultaten komen vaak als mosterd na de maaltijd
9.8 Opdrachtgever heeft de onderzoekers/het onderzoeksbureau gemanipuleerd
9.9 Beleidsonderzoek trapt open deuren in
9.10 Beleidsonderzoek is lastig omdat er steevast om meer of ander beleid wordt gevraagd
10 Een toekomstperspectief voor het beleidsonderzoek
10.1 Alles beweegt, maar waarheen?
10.2 Steeds sneller en beter door ICT
10.3 Het begrip ‘deskresearch’ krijgt een andere betekenis
10.4 Datamining als de nieuwe revolutie in het beleidsonderzoek
10.5 Van een passieve naar een actieve rol van de beleidsonderzoeker
10.6 De beleidsonderzoeker krijgt een eigen status
10.7 Evaluatieonderzoek evolueert naar een hoger niveau
10.8 Van een gesloten naar een open markt (of toch niet helemaal?)
10.9 Beleidsonderzoek vooral in samenwerking en netwerken
10.10 Beleidsonderzoek als uitvloeisel van professionalisering van het beleidsproces
10.11 De invloed van Europa blijft groeien
10.12 Tot besluit: de vergeten schakel in de Nederlandse kennis-infrastructuur
Methoden van beleidsonderzoekers
Marieke Boekenoogen & Carla Verheijen