Waarom is er in onze werkomgeving zoveel sprake van stress, machtsstrijd en harde confrontaties? Frans van den Ouweland spoort ons aan om terug te gaan naar de basis en ons af te vragen hoe wij ons leven willen leiden, zowel professioneel als privé. Daarvoor vindt hij inspiratie bij het Taoïsme.
Omdat wij er niet in slagen ons werk te concentreren rond ethische waarden als respect, eerlijkheid, zelfbeheersing, objectiviteit en consequentheid lijkt het alsof we onze focus zijn kwijtgeraakt. We zijn alleen nog maar bezig met de resultaten van onszelf en van anderen. Het is noodzakelijk dat wij investeren in en handelen naar onze eigen positieve waarden. Alleen dan kunnen wij werken aan de verwezenlijking van onze idealen individueel of binnen het bedrijf.
Ouweland maakt een onderscheid tussen de ‘zijn-modus’ en de ‘hebben-modus’. De ‘hebben-modus’ wordt gekenmerkt door een verlangen om zowel materiële als immateriële zaken te bezitten. Bezitterige relaties met andere mensen en het vergaren van kennis kunnen voorbeelden hiervan zijn. De ‘zijn-modus’ wordt gekenmerkt door de bereidheid om te delen en een productieve poging te doen tot het verbeteren van het leven van andere mensen. Het gaat daarbij om innerlijke drijfveren. Het grootste probleem bij de ‘hebben-modus’ is dat als het bezit wegvalt er niet zoveel meer over is dan leegte.
Als leider kunt u bijdragen aan effectief leiderschap door een simpele en eerlijke benadering van menselijke kwesties, zonder de onnodige bagage van gecompliceerde management- of leiderschapstheorieën. Loskomen van de bagage van allerlei theorieën helpt ons onszelf te zijn. Authenticiteit en innerlijk evenwicht met de natuur om ons heen en met zichzelf kenmerkt goede leiders
Eerlijkheid is voor leiders cruciaal. U kunt niet eerlijk zijn tegen anderen als u niet eerlijk bent tegenover uzelf. U kunt geen respect hebben voor anderen als u geen respect hebt voor uzelf. We moeten eerst naar onszelf kijken om hetgeen we willen overbrengen op anderen bij onszelf tot stand te brengen. Als leiders oneerlijk zijn dan wordt oneerlijkheid de norm in het bedrijf. Dat gaat niet alleen om grote zaken als fraude, maar ook om het houden van beloftes en eerlijk en rechtuit de waarheid vertellen.
Onze algemene benadering in bedrijven is in deze tijd meer gericht op het creëren van de juiste afstand teneinde niet te dicht bij het ware ik van een ander te komen dan dat er wordt geprobeerd de ander als compleet mens te ervaren. Dit is een vergissing, de scheiding is kunstmatig. Het hebben van een totaalbeeld stelt juist in staat om iemands gedrag in een kader te plaatsen. De menselijke aspecten van een arbeidsrelatie moeten niet worden verwaarloosd. Ze zijn het bewijs van oprecht respect.
Leiders doen er goed aan dat zij naar alle medewerkers, ongeacht hun functie, luisteren met dezelfde intensiteit en belangstelling voor hun boodschap. Ook regels moeten op dezelfde wijze van toepassing zijn op iedereen en de status die verbonden is aan posities mag op geen enkele manier in de weg staan van het groepsproces. Het gaat niet om iemands positie die zijn of haar ideeën geschikt maakt, maar om het idee zelf.
Voorbeeldgedrag is van groot belang als u het respect en de harten van mensen wilt winnen. Zo kunt u leiding geven aan het realiseren van een gezamenlijke visie.
Voor iedereen geldt dat hij het beste presteert in dat wat hij echt leuk vindt. Daar is iemand ook vaak goed in. Voor leidinggevende is het belangrijk daar aansluiting bij te vinden.
Onze eigen grenzen kennen helpt ons stress te voorkomen. We zijn niet allemaal hetzelfde en wat de één kan, kan de ander nog niet. Het is goed om je eigen grenzen te leren kennen. Zo kun je leren om te kunnen zeggen wanneer iets boven je macht ligt.
In een bedrijf is het goed dat er een bedrijfsvisie wordt gecreëerd. Een visie die antwoord geeft op de vraag; “Wat willen we bereiken?” Daarvan afgeleid is het nodig een missie te formuleren. De missie beantwoordt de vraag: “Waarom willen we dat bereiken?” Tenslotte geven we door de heersende waarden antwoord op de vraag: “Hoe willen we dat bereiken?”
De taak van de leider is het overbrengen van deze leidende principes en die levend houden. Naast het opbouwen van een gemeenschappelijke visie moeten mensen hun persoonlijke visie vormen. Het is wenselijk dat medewerkers ook zelf geloven in de koers van het bedrijf.
De kern van de benadering van Frans van den Ouweland zit in het dicht bij jezelf blijven, authentiek zijn als leider. Persoonlijke balans en leven volgens ethische waarden. Van daaruit geef je leiding. Dit lijkt een eenvoudige boodschap, maar is in de praktijk niet zo gemakkelijk. Je kunt je niet verschuilen, je kunt geen rol spelen. Het gaat om wie je als mens bent en waar je voor staat. Voor wie het durft is leiderschap op die manier invullen de mooiste baan die je kunt hebben…..
Bert van Ravenhorst,
juni 2014
Ouweland, Frans P.S. van den, De zaak van je leven; Eén stap achteruit twee stappen vooruit. Hoe u met weinig spanning en op een zinvolle wijze met uw werk leeft. Scriptum management: Schiedam, 1999, 140 blz.
Klik op: http://www.managementboek.nl/boek/9789055941254/de-zaak-van-je-leven-frans-van-den-ouweland?affiliate=1910
