Dagelijks lees je allerlei stukjes in de krant die wijzen op de dreigingen die op ons afkomen met AI, waarbij wordt gevreesd dat AI steeds lastiger aan te tonen zal zijn. Misschien moeten we dat toch relativeren.
In de eerste plaats zijn misleiding, fabeltjes, fakenieuws, sprookjes, nepproducten bepaald geen nieuw fenomeen, maar iets van alle tijden. AI voegt hier ongetwijfeld wat aan toe, maar zou dat van een andere orde zijn dan wat we al kennen op dit gebied? Denk alleen maar eens aan wat religies ons al vele eeuwen hebben voorgespiegeld. Of aan de propaganda van totalitaire staten. Of aan politieke toneelstukjes. Of aan verkooppraatjes voor waardeloze producten. Of aan de eenzijdige verhalen over de economie.
In de tweede plaats houden we best wel veel van verhalen die weinig met de werkelijkheid overeenkomen. De meeste films, series, thrillers, theaterstukken geven een wereldbeeld dat ver af staat van de realiteit. In dit geval weten we dat natuurlijk wel, maar zouden we met AI ineens denken dat alles wat ons wordt voorgeschoteld wel gaat over de realiteit?
In de derde plaats houden we ook van allerlei kunstuitingen. Kunst is soms origineel, maar er is ook nogal wat na-aperij en namaak. Daar zal AI nog wel heel wat aan toevoegen, maar is dat erg? Je zou ook kunnen zeggen dat originele kunst daardoor nog belangrijker wordt.
In de vierde plaats geldt iets soortgelijks voor wetenschapsbeoefening, heel veel wetenschap is niet erg origineel. AI kan die niet-originele wetenschapsbeoefening een heel stuk efficiรซnter maken, dat lijkt eerder een voordeel dan een nadeel.
In de vijfde plaats zijn er heel wat dreigingen die veel concreter zijn en die veel ingrijpender gevolgen hebben. Denk maar aan aftakeling van de natuur, opwarming van de aarde, pandemieรซn, oorlogen, natuurrampen. Daarbij valt misleiding met AI toch een beetje in het niet.
In de zesde plaats stemmen als gevolg van eenzijdige beรฏnvloeding veel mensen op een bepaalde politieke partij, en daar zal AI wel het nodige aan gaan bijdragen. De relatie tussen kiezers en politieke partijen is tamelijk zwak geworden, vooral omdat de politiek de meeste maatschappelijke problemen laat liggen. Dan ligt het voor de hand dat kiezers gaan zwalken en dat eenzijdige boodschappen door hen worden aangegrepen als een soort strohalm. De beste manier om dit te verhelpen is met beter beleid op de proppen komen.
In de zevende plaats wordt elke majeure innovatie aanvankelijk als een bedreiging gezien voor de veiligheid en de werkgelegenheid. Maar dat heeft tot nu toe geen enkele innovatie tegengehouden. Na verloop van tijd blijkt het met die veiligheid nog wel mee te vallen en wordt de verloren gegane banen gecompenseerd met nieuwe banen die over het algemeen interessanter zijn. Waarom zou dat met AI anders uitpakken?
Moeten we AI dan maar omarmen en niet kijken naar mogelijke negatieve gevolgen? Nee, dat zeker niet, net als bij andere technologische veranderingen moet je natuurlijk alert blijven. Maar niet vanuit het uitgangspunt dat AI van een andere orde is.
Peter van Hoesel
April, 2024
