Publicatie in Beleidsonderzoek Online
Beleidsonderzoek Online biedt ruimte aan artikelen en columns over de uitkomsten van belangwekkend beleidsonderzoek, voorbeelden van benutting van beleidsonderzoek in het beleidsproces, aspecten van en ontwikkelingen in beleidsonderzoek, interessante toepassingen van en nieuwe ontwikkelingen in methoden en technieken en belangrijke ontwikkelingen en nieuwe inzichten in beleid, bestuur en/of regelgeving.
De doelgroep van Beleidsonderzoek Online bestaat uit iedereen die beroepsmatig met beleidsonderzoek te maken heeft, dus zowel beleidsonderzoekers als beleidsmedewerkers van de overheid en uit het bedrijfsleven, journalisten, en anderen. Verder ook wetenschappelijk medewerkers, studenten en andere geïnteresseerden. Zie: http://www.beleidsonderzoekonline.nl/
Auteursinformatie | |
Peter van Hoesel Peter van Hoesel is emeritus hoogleraar toegepast beleidsonderzoek bij de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij was gedurende zijn gehele loopbaan actief als beleidsonderzoeker bij meerdere onderzoeksbureaus. Hij geeft regelmatig adviezen ten behoeve van beleidsevaluaties bij enkele ministeries. Hij is auteur en redacteur van diverse boeken over beleidsonderzoek. |
|
Max Herold Max Herold is expert op het gebied van open beleidsvorming en is werkzaam bij de rijksoverheid als senior organisatieadviseur ‘leren en ontwikkelen’. Hij promoveerde in 2017 bij de Erasmus Universiteit Rotterdam op ‘ongeschreven regels’ bij beleidsprocessen van de overheid en de wijze waarop die de omgang met de samenleving beïnvloeden. |
Van wetenschappelijke kennis valt veel te leren en dat geldt evenzeer voor praktijkkennis. In het bedrijfsleven wordt hiervan dankbaar gebruikgemaakt, maar bij de beleidsontwikkeling van de overheid is onderzoek lang niet altijd vanzelfsprekend en wordt dergelijke kennis slechts partieel gebruikt (Van Hoesel, 2017). Dat kun je (deels) toeschrijven aan het ontbreken van de politieke context in het bedrijfsleven, maar daarmee loopt de beleidsontwikkeling wel het risico zich medeverantwoordelijk te maken voor vergroting van de ‘wickedness’ in maatschappelijke vraagstukken. Beleid dat berust op een verkeerde beleidstheorie, maakt een maatschappelijk probleem namelijk eerder groter dan kleiner. Het is niet makkelijk om adequate beleidstheorieën te ontwikkelen, maar juist op dat punt kan het gebruik van kennis en onderzoek een wezenlijke rol spelen.
De functies die kennis kan vervullen in het beleidsproces (Fenger & Misdorp, 2015), zijn globaal als volgt te omschrijven:
-
zicht krijgen op aard, omvang, oorzaken en gevolgen van maatschappelijke problemen
-
vermijden van oplossingsrichtingen met weinig kans op succes en vinden van oplossingen met een behoorlijke kans op succes;
-
zicht bieden op de maatschappelijke kosten en baten van alternatieve oplossingen;
-
evalueren van de uitvoering van het beleid inclusief praktijkexperimenten;
-
evalueren van de effecten (ook neveneffecten) van het beleid.
Dat klinkt allemaal heel nuttig, maar toch werkt het zo niet. Aan de kant van de overheid blijkt telkenmale dat de rationele benadering in het beleidsproces minder krachtig is dan je als (naïeve) onderzoeker zou willen en dat andere benaderingen zoals de politieke benadering de overhand kunnen hebben (Bekkers, 2007).
Klik voor het gehele artikel op: http://www.beleidsonderzoekonline.nl/tijdschrift/
bso/2018/7/BO_2213-3550_2018_000_006_001