De zanger David Bowie weet zich al meerdere decennia staande te houden in een industrie die berucht is vanwege het motto ‘here today and gone tomorrow’. Dit is uiteraard voor een groot deel te danken aan zijn muzikale capaciteiten. Maar ook zijn impliciete kennis van de tijdgeest speelt een belangrijke rol.
De transformaties die hij heeft ondergaan, van Ziggy Stardust tot The White Prince, laten zien dat hij in staat is steeds een nieuw imago te creëren. Hierbij houdt hij rekening met de veranderende smaak in de markt. En dit bleek marktwaarde te hebben.
Hij werd de eerste persoon in de industrie die aandelen uitgaf. Door het bezit van aandelen kunnen beleggers niet alleen delen in de inkomsten uit royalties van het oude materiaal van de zanger, maar ook in de opbrengsten van live – concerten in de toekomst.
De beleggers vonden dit duidelijk een goede deal; alle aandelen waren binnen een uur verkocht. De impliciete kennis en vaardigheden van Bowie lagen goed in de aandelenmarkt.
Dat vaardigheden en impliciete kennis in het bezit zijn van mensen en niet bedrijven, werd de aandeelhouders van Saatchi & Saatchi, een van de grootste reclamebureaus ter wereld, pijnlijk duidelijk.
In december 1994 begonnen institutionele beleggers zich te storen aan wat zij noemden het arrogante en roekeloze gedrag van de oprichter en directeur van het bureau. In een voortdurende stijd dwongen de beleggers de raad van commissarissen hem te ontslaan.
Als protest tegen deze actie namen enkele topfunctionarissen ontslag en dit werd gevolgd door het vertrek van enkele belangrijke klanten, eerst Mars en vervolgens Britisch Airways. De beleggers beschouwden dit als een non-event, omdat het weining tot geen invloed had op de balans.
Maar de actie keerde zich tegen ze. Het aandeel dat op de beurs van New York werd verhandeld voor 8 dollar viel terug naar 4 dollar. De aandeelhouders dachten dat ze het bedrijf bezaten; nu bleek echter dat ze maar de helft in handen hadden. De andere helft was menselijk kapitaal, belichaamd in Maurice Saatchi.
Max Herold
Februari 2005
