‘Hoe moeilijk is het nou écht om een raket te maken?’ Met die vraag startte Elon Musk een revolutie in de ruimtevaartindustrie. In een spreadsheet had Musk tot in detail de kosten van de materialen onder elkaar gezet die nodig waren in een raket, deze in elkaar te zetten en te lanceren. En dat boodschappenlijstje viel bij elkaar aanzienlijk goedkoper uit dan iedereen voor mogelijk hield.
Musk was in de literatuur gedoken en had zich vooral verdiept in waar een raket nu eigenlijk van gemaakt is. Aluminium, titanium, koper etc. Dat is ongeveer twee procent van wat een raket kost. En dan stelt hij zich vragen: ‘Als je hem dan lichter wilt maken, kunnen koolstofvezels dan ook?’ Het enige dat je dan nog moet doen is al dat materiaal en onderdelen die daarvan zijn gemaakt, efficiënter in elkaar zetten.
Musk ging op vrije zaterdagen diverse ruimtevaartdeskundigen af om te checken of hij ergens overheen keek. ‘En dat was er niet. Dus toen begon ik SpaceX.’ Kortom start een aparte niche en wordt groot in die niche. Hier: goedkopere raketten.
Meer weten?
Denken als Elon Musk
Auteurs: Erwin Wijman & Jeanine Blaauw
Uitgeverij: Haystack, 2018
Klik op: https://www.managementboek.nl/boek/9789461262684/
denken-als-elon-musk-erwin-wijman?affiliate=1910
Wat een leuk boekje hebben Erwin Wijman en Jeanine Blaauw over deze man geschreven! Vlot leesbaar en tegelijkertijd vol met prikkelende vragen zoals Elon Musk ze stelt. Wat kunnen we leren van de oprichter van Paypal, SpaceX en Tesla? En waarom is de gevestigde orde niet echt blij met deze man. Musk blijkt een ‘gamechanger’. J Het is bijna een mannelijke versie van Pipi Langkous die zei: “Ik heb het nog nooit gedaan dus ik denk dat ik het wel kan.”
Mik hoog
Musk inspireert: “Mik hoog. Je kunt niet kleine doelen hebben en dan verwachten iets groots voor elkaar te krijgen.” Ga eens na. Maakte ooit eerder één persoon het verschil in zoveel sectoren: ruimtevaart, auto- én vrachtwagenindustrie, transportsystemen, energie en kunstmatige intelligentie. Musk laat zien dat dromen, durven en doen niet alleen de titel van een handig managementboek is.
Perfectie & ‘Neem nooit zomaar iets aan’
Als je Elon Musk vergelijkt met Steve Jobs valt op dat beiden legendarisch zijn voor hun aandacht voor details, maar Musk overstijgt die maniakale perfectieneiging nog. En hij heeft ministens hetzelfde gevoel voor wat de consument wil of, beter gezegd, voor wat de consument niet wist dat hij of zij dat wilde. En een van zijn kerncredo’s: “Neem nooit zomaar iets aan.”
Bedenk welke problemen JIJ kunt oplossen & doorzetten!
Wat vooral intrigerend is aan Musk, is zijn doorzettingsvermogen. Hoe hij met tegenslagen omgaat en ze steeds weer weet te overwinnen. Vanuit een geloof in een betere wereld. Daarbij laat hij zich niet leiden door geld maar door te doen wat hij leuk vind en dat te verbinden met een beeld van een betere wereld dan doorsnee mensen zich kunnen voorstellen. Zo stelt hij: “Ga niet uit van dat datgene waarmee je het meeste geld kunt verdienen, maar bedenk welke problemen jij kunt oplossen. Wat verander je ten goede? Wat laat je na?”
“We do the missions that others think are impossible.”
Musk laat daarbij zien dat je jezelf niet kleiner moet maken dan dat je bent en dat de magie om dingen écht voor elkaar te krijgen buiten je comfortzone ligt. Hij zet daarbij de spreekwoordelijke punt op een ogenschijnlijk onmogelijk lijkende horizon. Bij zo’n punt en bijbehorende langetermijnvisie wordt je verhaal je missie.
Musk is het toonbeeld van een romantische revolutionair, een technologische en ook economische alsmede maatschappelijke onruststoker. Stel je eigen bedrijf daarbij niet centraal maar wat mensen nodig hebben vanuit die langetermijnvisie. En dat met een bijzonder voorstellingsvermogen. Elon Musk stelt zich niet voor dat er mensen op Mars wonen, hij zíet ze er wonen. Voor hem is die nieuwe werkelijkheid er al. “We do the missions that others think are impossible.”
Het eerste principe
Musk redeneert niet analoog, maar vanuit het zogenoemde eerste principe. Analoog redeneren is wat iedereen doet. We doen dingen omdat we ze altijd zo deden of omdat andere mensen ze zo doen. Maar wie volgens het eerste principe redeneert, brengt dingen terug tot hun kern en bouwt ze vanaf de grond opnieuw op. Wat is de essentie van accu’s of raketten? Strip alles en wat houd je over? Begin dan opnieuw met het maken ervan. Dat maakt dat je alles kan. Je beging namelijk met een leeg vel….‘from scratch’. Zijn methode is in het kort: Neem niet zomaar iets aan. Bevraag alles, trek alles in twijfel, vanuit de overtuiging dat iets op de een of andere wijze wel kan, waar anderen denken dat het niet kan. In een stappenschema:
-
Stel een vraag.
-
Verzamel zoveel mogelijk bewijs over die vraag als je maar kunt. Blijf bij feiten.
-
Formuleer stellingen die ondersteund worden door die bewijzen en toets of ze waar zijn.
-
Trek een conclusie op basis van die stellingen om te kijken of ze relevant zijn en of ze noodzakelijkerwijs tot deze conclusie leiden.
-
Probeer de conclusie te weerleggen. Ga met anderen in discussie en organiseer tegenspraak om je te helpen de conclusie onderuit te halen. Falen is noodzakelijk om ergens te komen.
-
Als niemand de conclusie kan weerleggen, heb je waarschijnlijk gelijk, maar het is nog steeds niet zeker of je gelijk hebt. Neem ook dan niets zomaar voor waar aan.
Dit is in lijn met de 5 X waarom formule van Sakichi Toyota. Stel jezelf 5 X de vraag ‘waarom’ op elk antwoord dat er wordt gegeven of dat jezelf geeft. Dan ontdek je wat écht ten grondslag ligt aan een overtuiging of stelling. Maar slechts weinigen maken gebruik van deze formule, weet Musk. ‘Ze blijven hangen in wishful thinking. Ze leggen tegenargumenten naast zich neer. Ze trekken conclusies gebaseerd op wat andere mensen zeggen.’ Duld ook geen imperfecties in het productieproces. Als het niet goed is, zet je het stop. ‘Dan komt de Tesla Model 3 maar wat later… Het is beter om iets goeds te maken wat later komt dan iets slechts dat vroeg klaar is.’
Tegelijkertijd is alles gericht op het zo snel mogelijk vinden van oplossingen voor problemen, hier de juiste mensen bij te betrekken en bovenal het voorkomen van werken in organisatorische ‘kokers’: houdt altijd het hogere bedrijfsdoel voor ogen. Nooit dat van je afdeling. En bedenk: ‘Als je product écht onderscheidend is in positieve zin, gaat de rest vanzelf. Ook de reclame.’
Kwaliteit, eenvoud en schoonheid
Daarbij stelt Musk: ‘Als ik ‘iets’ kan aanraden aan ondernemers, is het om te blijven en te blijven focussen op de kwaliteit van je product. En het moet mooi zijn. Zelfs als je denkt dat het daardoor niet beter verkoopt, dan nog moet het mooi zijn.’ En: ‘Het enige dat beter is dan een perfect uitgevoerd plan, is het perfect uitvoeren van een nog beter plan.’
Verder maakt hij er sport van om zoveel mogelijk gewone consumentenelektronica te gebruiken: scheelt in de kosten. Maar ook alles zelf maken bij specifieke onderdelen. Dan heb je de kwaliteit zelf in de hand. Toen Tesla besloot om een dashboard te maken zonder knopjes en de bediening onder te brengen, was er simpelweg niet zo’n touchscreen te koop. Het bestond nog niet.
Blijf lezen!
Tot slot blijkt Musk ook veel te lezen. Wie zeven of meer boeken per jaar leest, heeft een aanzienlijke grotere kans om miljonair te worden. Je wordt in ieder geval slimmer. Als mensen aan Musk vragen hoe hij raketten heeft leren bouwen, geeft hij graag een heel simpel antwoord: “Ik lees boeken.”
Max Herold
Oktober, 2018
