De ‘Blije Moeders’ – indicator.

Ondermijning is een (multiproblematisch) vraagstuk en staat hoog op de prioriteitenlijst van opsporingsorganistaties en politie. Het vraagt een netwerksamenwerking tussen veel partijen. Die is niet altijd gemakkelijk.

Toen ik een keer op verzoek een bijeenkomst over ondermijning faciliteerde en naar succesindicatoren vroeg, antwoordde een aanwezige vrouw: ‘Blije moeders.’
‘Hoe bedoel je dat?’, vroeg ik haar.
‘Nou’, antwoordde ze, ‘je bent als moeder blij, als je noodgedwongen in een wijk woont met veel ondermijnende criminaliteit, wanneer je kinderen op het rechte pad blijven en niet door dergelijke criminele milieus om je heen worden opgeslokt.”
Dit gaf een compleet andere invalshoek om naar het vraagstuk te kijken en acties vanuit samenwerkingsverbanden te bepalen.

Als je aanpakken voor dergelijke netwerksamenwerkingen gaat ontwerpen, en slimme invalshoeken wilt vinden, is het wenselijk te ‘cirkelen’ rond een dergelijk complex vraagstuk.
Daarbij win-win-win situaties creërend die voor alle betrokken actoren/stakeholder de moeite waard zijn. Daar is een leuke eenvoudige methode/formule voor ontwikkeld vanuit het proefschrift ‘Omgaan met ongeschreven regels’ (2017) waarmee nu bij een van de ministeries wordt geëxperimenteerd.

In dat proefschrift wordt gesproken over Open MultiStakeholder Beleidstrajecten (OMSBO). Bij OMSBO wordt beleid ontwikkeld in samenwerking en interactie met burgers, maatschappelijke organisaties, bedrijven en/of andere overheden. Multi staat voor veel te betrekken actoren, usual én unusual suspect.

De formule heeft de volgende kenmerken:

  1. Ze stelt groepen medewerkers in staat, onder begeleiding van een facilitator, zélf een OMSBO-traject te ontwerpen.
  2. Vanuit 9 invalshoeken wordt om een beleidsvraagstuk heen gecirkeld.
  3. Ze is toepasbaar op vrijwel alle beleidsthema’s.
  4. De formule is binnen een dag te doorlopen.
  5. Behandelt systematisch alle OMSBO-criteria en speelt in op de spanning verticaal-horizontaal (OMSBO).
  6. Houdt rekening met een structureel rationaliteitstekort (‘je kunt het in je eentje niet meer overzien maar wel met velen tegelijk waarbij kennis multi-perspectivisch wordt ingebracht).
  7. Van buiten naar binnen: houdt rekening met de menselijke maat (zie toeslagenaffaire).
  8. Mondt uit in een procesnota waarmee bewindspersonen naar de Tweede Kamer toe gericht uitleg kunnen geven over het belang van een OMSBO-aanpak bij een specifiek beleidsdossier.

In het boek ‘Beleidsontwikkeling in de 21e eeuw: hoe het anders kan (en zou moeten)’ en in het tijdloze/plaatsloze kennisseminar over het boek, vind je meer achtergrondinformatie over de methode.

Max Herold
September, 2021