Speech!……SPEECH! Ik krijg er zin in. Geerhard Bolte doet het maken en uitvoeren van een speech lijken op een leuke, vermakelijke, spannende maar vooral korte wandeling. Die belonend is voor publiek en spreker. Deze schrijver begeleidt je door zijn stappenplan als een gids die eerst duizend keer op verkenning is geweest. Hoe leuk hij ‘de kunst van het speechen’ zelf vindt laat hij blijken met de duidelijke taal die voor iedereen toegankelijk is.
Stappen voor iedereen haalbaar, niet linksom dan wel rechtsom. Humoristische en/of herkenbare voorbeeldschetjes die bij de lezer / het publiek erin gaan als God’s woord in een ouderling. Het voort dragen van ‘de kunst’ met een grote dankbaarheid naar zijn voorgangers, de grootheden die de impact van een perfecte speech niet vreemd waren en deze moeiteloos beheersten.
Zoals de super korte speech van de Britse premier Winston Churchill: Geef nooit op! Of grondlegger van het fenomeen Brainstormen, de Amerikaanse reclameman Alex Osborn (1888 – 1966). Hij ontdekte dat het veel meer oplevert als je het ‘bedenken’ en ‘beoordelen’ van ideeën gescheiden houdt. Deze feitjes worden in ‘De kunst van het speechen’ natuurlijk toegelicht, ik trok even snel iets uit het boek. En dat doe ik nu nog een keer:
We hebben niet allemaal de gave om te schrijven als Schakespeare en te spreken als Martin Luther King, maar iedereen is in staat om een publiek een kwartier te vermaken met een informatief en inspirerend verhaal. Misschien slaag je er niet in om alle aanwezigen tot tranen toe te roeren en waarschijnlijk vertel je voor sommige aanwezigen niets nieuws, maar als je je aan deze spelregels houdt, kun je rekenen op ieders waardering.
De Amerikaanse kunstenaar Andy Warhol voorspelde in 1968 al dat op een dag iedere westerse burger eens in zijn leven vijftien minuten beroemd zou zijn. Als je wordt uitgenodigd om een speech te houden, weet je dat het jouw beurt is: je vijftien minuten zijn aangebroken. En dan is het de kunst om er iets van te maken. Tijdens een speech heb je ongeveer een kwartier voordat hun gedachten afdwalen naar het vlekje op de schouder van hun buurvrouw of de sluitingstijd van de supermarkt.
Benut dat kwartier met het enthousiasme van de generaal die zijn manschappen toespreekt voordat ze het slagveld betreden, met de emotie van de vader die zijn dochter op haar huwelijksdag gelukwenst, met de accuratesse van de weerman die waarschuwt voor de depressie boven Schotland. Laat geen kans schieten om je boodschap te verkondigen.
Dit boek bevat geen stappenplan waarmee je in een handomdraai speeches kunt bakken. Wel bevat het alle onderwerpen die doorslaggevend zijn voor het succes van een speech. Bovenal hoop ik als speechschrijver dat je in dit boek de inspiratie vindt die je nodig hebt. Krijg je een kans op fifteen minutes of fame, maak er dan het beste van en probeer je publiek in het hart te raken.
Geerhard Bolte schreef dit boek in de vorm van een geweldige speech. Hij hanteerde vaak zijn eigen ‘Stappen.’ Het is daarom ook zeer prettig te lezen, aanneemlijk en duidelijk. Dit boek is geschreven voor diegenen die voor hete speechvuren hebben gestaan en denken niet ‘te genezen’ te zijn. Maar ook voor de persoon die na het afdraaien van de zoveelste speech zelf in slaap valt en weer eens een welverdiend daverend applaus in ontvangst wil nemen in plaats van een zwak verplicht applausje. Het is of je een geweldig gerecht aan het maken bent en een paar belangrijke ingrediënten vergeten bent.
Bijvoorbeeld Corporate Storytelling, zoals Geerhard Bolte het kort samenvat: Wat is het verhaal van jouw bedrijf, van jouw merk? De ‘Van der Valkformule’ beschrijft hij vermakelijk vanaf het begin, een restaurant van Martien en Rie van der Valk in Voorschoten in 1939. Tot heden, het grootste horecaconcern van Nederland met 56 vestigingen en nog eens 25 hotels verspreid in landen over de hele wereld. Kort en amusant genoeg om de aandacht van de onrustigste luisteraar vast te houden.
Even belangrijk voor het succes van een smakelijke speech zijn de Tools en Tips, de Do’s en Don’ts die de vakbekwame speecher/schrijver overtuigend en duidelijk onderbouwt. Het is niet makkelijk om te kiezen welke ik ga citeren omdat ik bij iedere Tool of Tip wel een ‘Oh ja!’ of een ‘Ach zo!’ –gevoel kreeg. Zoals bij deze:
Tips – Wat als niemand luistert?
In je dromen hangen alle aanwezigen aan je lippen. Terwijl jij schijnbaar moeiteloos schokkende feiten en baanbrekende wijsheden op elkaar stapelt, pinken mannen en vrouwen zonder schaamte tranen uit hun ooghoeken.
De werkelijkheid is anders, helaas. In werkelijkheid lopen mensen uit het publiek weg, soms omdat ze zich vervelen, soms omdat de natuur roept en soms zonder enige reden. In werkelijkheid lezen sommige mensen de krant, doen ze een middagdutje of – de populairste bezigheid tijdens toespraken en lezingen – spelen ze met hun mobiele telefoon. Probeer maar om je hier niet aan te ergeren. Bedenk dat er zaken kunnen zijn die belangrijker zijn dan jouw verhaal en dat niet iedereen is opgevoed. Niet luisterende luisteraars zijn onuitroeibaar en het overkomt iedereen. In 2007 werd de Nieuw-Zeelandse premier Helen Clark betrapt op sms’en tijdens een speech van de Britse koningin. Het Engelse koningshuis reageerde geschokt op het gedrag van Clark, die zichzelf eerder eens heeft omschreven als de ‘meesteres van de text message’.
Of deze:
Tools – Pen en papier
Misschien wel het belangrijkste gereedschap dat je nodig hebt tijdens de voorbereiding van een speech, is pen en papier. Dat originele onderwerp en die ene snedige zin bedenk je meestal net op het moment dat je in een kwartaalvergadering zit of lui voor de buis hangt, buiten het bereik van een computer. Enkele uren later vraag je jezelf hoe je die briljante vondst ooit hebt kunnen vergeten. Vertrouw nooit op je geheugen en neem altijd pen en papier mee.
Nog even een Don’t:
Doe je niet anders voor dan je bent.
Veel mensen zien spreken voor publiek als toneelspel, als een spel waarvoor ze zichzelf een ander karakter en een ander imago aanmeten. Ze kleden zich anders dan ze gewend zijn, ze gebruiken woorden die ze in het dagelijks leven nooit gebruiken, hun stem daalt een octaaf en ze kijken erbij alsof ze de Derde Wereldoorlog aankondigen. Niet doen!
Natuurlijk, tijdens een publieke presentatie kleed je jezelf wellicht netter dan anders en spreek je vaker dan gebruikelijk met twee woorden. Maar blijf verder jezelf, om de eenvoudige reden dat niemand je serieus zal nemen als je ongeoefend toneel gaat spelen. Mensen hebben het direct door als je jezelf anders voordoet: je lichaam zal je verraden. In hedendaagse managementjargon: blijf authentiek, je publiek zal het waarderen.
Het is belangrijk dat je haar goed zit, maar je verhaal is zeker zo belangrijk. Werk bewust aan je lichaamstaal en je stemgebruik, maar bedenk dat een goed verhaal de basis is van je succes. Met een interessant, boeiend geschreven verhaal kun je je wel enkele non-verbale flaters veroorloven.
Geerhard Bolte sluit het boek af met veel zorg. Namelijk een zorgvuldig samen-gestelde checklist bij iedere Stap! Nou vraag ik je? Het enige dat ontbreekt is dat hij er zelf niet bij is om live een voorbeeld speech te geven. Of een bemoedigend klopje op je schouder als je voor de eerste keer moet speechen.
Ik zou zeggen: Veel speechplezier!
Meer weten?
De kunst van het speechen
Geerhard Bolte
Via managementboek.nl
Inhoudsopgave
Voorwoord
Inleiding
Wel of niet op de uitnodiging ingaan?|
1 Waar ga je over spreken?
Wat verwacht de organisatie?
Wie zitten er in de zaal?
Een scherpe invalshoek
Brainstormen voor een goed idee
Beter goed gejat dan slecht verzonnen
2 Ingrediënten voor een succesvolle speech
Anekdotes voor de smaak
Cijfers bijten niet
Citeren of niet, dat is de vraag
Grote woorden gebruiken? Yes we can!
Wie moet je (niet) bedanken?
Wat is jouw verhaal?
3 Schrijven en schrappen
Dames en heren, aan uw linkerzijde…
Sproedjes en andere stijlfiguren
Schrijven is schrappen
Wat is de ideale lengte van een speech?
Writer’s block
4 Hoe ga je spreken?
Als je haar maar goed zit
Speechen tussen de schuifdeuren
Van papier of uit het hoofd?
PowerPoint – hoe het niet moet
Hoe PowerPoint wél werkt
Iemand nog vragen?
5 Ten slotte
Mag ik u voorstellen – de introductie!
Bekende sprekers
Koningin Beatrix
Pim Fortuyn
George W. Bush junior
Wouter Bos
Rita Verdonk
Jan Peter Balkenende
Al Gore
Steve Jobs
Emile RatelbandChecklists
Zie verder:
http://www.managementboek.nl/boek/9789077881408/de_kunst_van_het_speechen_
geerhard_bolte?affiliate=1910
